Afyon jeotermal sularında radon (RN-222) aktivitesi tayini

Abstract

Radon günlük hayatta sürekli maruz kaldığımız radyasyonun yaklaşık %50'sini oluşturan vetopraktaki Uranyumun bozunma zincirinin bir halkası olan renksiz, kokusuz ve duyuorganlarıyla algılanamayan radyoaktif bir gazdır. Kayaçlardaki Uranyumun bozunmasısonucu üretilen Radon gazı difüzyon yoluyla toprağa, oradan da atmosfere veya ortamayayılmaktadır. Gazın birikmesiyle, radon yoğunluğu kapalı mekânlarda veya iyihavalandırılmayan yerlerde kritik değerlere ulaşabilmektedir. Radon yüksek dozlarda maruzkalındığında özellikle akciğer kanseri başta olmak üzere birçok tehlike yaratmaktadır. Bu222risklerden dolayı son yıllarda canlıların en önemli ihtiyacı olan su örneklerindeki Rn ve226Ra konsantrasyonlarını belirlemeye yönelik çalışmalarında önemli bir artış görülmektedir.Bu çalışmanın amacı Afyonkarahisar ve civarındaki termal sularının radon ve radyumkonsantrasyonlarını belirlemektir. Örnekler kuyulardan değişik periyotlarla alınarak PylonElectronics tarafından üretilen AB-5R model radon dedektör ile analiz edilmiştir.Bu çalışma sonucu elde edilen radon konsantrasyonu 0,085-73.62 Bq/L ve radyumkonsantrasyonunu 0,062-2.97 Bq/L değerleri arasında değişmektedir.Anahtar Kelimeler: Radon, Radyum, termal suları, Pylon AB-5R dedektör

Radon which is contains %50 of radiation we are are exposed in daily life and in the decaychain of Uranium available in rocks and soil , is a colorless, odourless and a radioactive gasthat can not be observed by human sense. The Radon gas produced by the decay of U238 inrocks diffuses into soil and then into atmosphere or environment. When accumulates in closedlocalities or in unventilated places Rn concentrations may reach to critical values. Whenradon absorbed in high dose it can create a lot of ricks especially lung cancer risk. Thus the222 226number of research on the measurement of Rn and Ra concentration has increasedespecially in water which is one of the main necessity for humanbeing222 226The main goal of this work is to determine Rn and Ra concentration on thermal watercollected around Afyonkarahisar region. The samples were collected from wall in differentperiod and they have been analysed using AB-5R type radon detector developed by PylonElectronics.The results obtained from this work for radon ranged from 0,085-73.62 Bq/L and for radium0,062-2.97 Bq/L.Keywords: Radon, Radium, thermal water, Pylon AB-5R dedectoriv