Isparta yöresi pomza, tras ve volkanik tüflerinin çimentonun fiziksel, kimyasal ve mekanik özellikleri üzerindeki etkilerinin araştırılması

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, Isparta yöresi pomza, tras ve volkanik tüflerinin çimento sanayinde katkı maddesi olarak kullanılabilirliği araştırılmıştır. Bu amaç doğrultusunda, ilk olarak katkı maddelerinin puzolanik aktivite değerleri belirlenmiş ve tras ile volkanik tüf arasında seçim yapılarak puzolanik aktivitesi yüksek olan tras, volkanik tüf yerine tercih edilmiştir. Daha sonra Portland çimentosu (PÇ 42.5) bünyesine sırasıyla, % 3, % 6, % 9, % 12 ve % 15 oranında pomza ve aynı oranda tras ilavesi yapılarak çimento karışımları hazırlanmıştır. Elde edilen her çimento numunesine `TS EN 196` standartlarına göre fiziksel, kimyasal ve mekanik testler uygulanmıştır. Testler sonrasında elde edilen sonuçlar, kontrol numunesi ile ve standart değerlerle kıyaslanarak pomza katkılı seriler için % 3, tras katkılı seriler için ise % 9 optimum oran olarak belirlenmiştir. Daha sonra bu iki optimum oranın bir arada sergileyeceği performansı görebilmek için % 3 pomza ve % 9 tras katkılı çimento numunesi üretilmiş ve bu numune için de aynı standart testler uygulanmıştır. Son olarak, üretilen numunelerden optimum sonuç alınan örneklerin SEM analizi ile mikro yapılan incelenmiş ve sonuçlar kontrol çimentosu ile karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, Isparta yöresi pomza, tras ve volkanik tüllerinin çimento üretiminde katkı maddesi olarak kullanılabileceği belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Pomza, tras, volkanik tüf, puzolanik aktivite, katkı, çimento. iv

ABSTRACT In this study, the use of İsparta Region pumice, trass and volcanic tuffs as an additive material in cement industry was investigated. For this purpose, first the pozzolanic activity of the additive materials was determined. Trass was choosen instead of volcanic tuff due to its high pozzolanic activity. The pumice and trass were added to Portland cement 42.5 (PC 42.5) in proportion of 3, 6, 9, 12 and 15 % wt. of cement. Physical, chemical and mechanical properties of the materials produced were examined according to `TS EN 196`. Experimental results obtained were evaluated and compared with the standard sample and the optimum content for additive was found to be 3 % for pumice blended cement series and 9 % for trass blended cement series. After that, in order to determine the effects of these optimum content of additive materials the cement sample was prepared by using 3 % pumice and 9 % trass. Physical, chemical and mechanical properties of this sample were made and the results obtained were evaluated and compared with the control sample. SEM analyses of selected specimens were made and compared to standard sample. As a conclusion, İsparta Region pumice, trass and volcanic tuffs can be used as an additive material in production of Portland Cement. Key Words: Pumice, trass, volcanic tuff, pozzolanic activity, additive, cement.