Doğrulayıcı faktör analizi ve rüzgar enerjisi ölçeğine uygulaması

Abstract

Doğrulayıcı faktör analizi (DFA), gözlenemeyen değişkenler ile ilgili kuramların test edilmesine dayanan ileri düzey istatistiksel testlerin analizinde kullanılan oldukça gelişmiş bir tekniktir. Genellikle ölçek geliştirme veya geçerlilik analizlerinde kullanılan DFA önceden belirlenmiş veya kurgulanmış bir yapının doğrulanmasını amaçlamaktadır. Bu çalışmada, son yıllarda yenilenebilir enerji kaynaklarına karşı artan talebe bağlı olarak daha çok tercih edilen rüzgar enerjisi ile ilgili bilgiler verilerek bu alanda bir uygulama örneği sunulmuştur. Bu kapsamda, J.Fergen ve Jeffrey B. Jacquet (2016) tarafından geliştirilen 10 maddelik rüzgar enerjisi ölçeği, üniversite öğrencileri üzerine uygulanmış ve elde edilen sonuçlar açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ile değerlendirilmiştir. Bu çalışmada, üniversite 1. , 2. , 3.ve 4.sınıfta okuyan öğrencilerin rüzgar enerjisi ölçeğine vermiş oldukları cevaplar kullanılarak, ölçeğin açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ile geçerli ve doğrulanmış bir ölçek olup olmadığının değerlendirilmesi ve ölçeğin Türkçe'ye kazandırılmasıdır. Birinci bölümde açıklayıcı faktör analizi, ikinci bölümde doğrulayıcı faktör analizi, üçüncü bölümde rüzgar enerjisi ile ilgili teorik bilgiler aktarılmış ve son olarak dördüncü bölümde rüzgar enerjisi ölçeğine ilişkin uygulama kısmına yer verilmiştir. Uygulamada, rüzgar enerjisi ölçeğinin geçerliliği ve doğrulanmış olup olmadığı incelenmiştir. Yapılan analizler sonucunda, ölçeğin geçerliliği ve doğrulandığı gözlenmiştir. Ayrıca yapılan analizler sonucunda ölçeğin iki faktörlü yapı gösterdiği gözlenmiştir. Ölçüm modelinin kabul edilebilir bir model olup olmadığını bir ölçütü olarak başvurulan uyum istatistikleri de istenen düzeyde tespit edilmiştir.Anahtar Sözcükler:Doğrulayıcı Faktör Analizi, Açıklayıcı Faktör Analizi, Rüzgar Enerjisi, Rüzgar Enerjisi Ölçeği

Confirmatory factor analysis (CFA) is a highly sophisticated technique used in the analysis of advanced statistical tests based on the testing of theories of hidden (unobservable) variables. The CFA, which is usually used in scale development or validity analyzes, aims to verify a predefined or edited structure. In this study, an application example was presented in this field by giving information about wind energy which is more preferred in recent years depending on the increasing demand for renewable energy sources. In this context, a 10-item wind energy scale developed by J. Fergen and Jeffrey B. Jacquet (2016) was applied on university students and the results were evaluated by exploratory and confirmatory factor analysis. The purpose of the study is to evaluate whether students who have different socioeconomic characteristics and who read the 1th, 2th, 3th and 4th grades of the university by applying the wind energy scale and validated and confirmatory factor analysis of the scale, to gain Turkish language. Explanatory factor analysis in the first section, confirmatory factor analysis in the second section, theoretical information about the wind energy in the third section are given and finally the application section about the wind energy scale is given in the fourth section. In practice, the validity of the wind energy scale and whether it has been verified has been examined. As a result of the analyzes made, it was observed that validity and validity of the scale were confirmed by supporting the determined hypotheses. In addition, it is observed that the results of the analyzes show that the scale has a two-factor structure. On the other hand, compliance statistics are calculated at a desired level as a measure of whether the measurement model is an acceptable model.Key words:Confirmatory Factor Analysis, Explanatory Factor Analysis, Wind Energy, Wind Energy Scale