Yapı seramiklerinde ultrases geçim hızı ile malzeme parametreleri ilişkisinin incelenmesi

Abstract

Bu çalısmada, yapı seramiklerinin tahribatsız metotlarla elde edilen dataların mekanikve fiziksel deneylerden elde edilen datalarla eslestirilerek sanayide etkin olarakkullanılabilirligi arastırılmıstır. Yapı seramiklerinin çok genis bir alan olmasındandolayı ve ultrases incelemesinin kolaylıgı açısından pismis toprak ürünler, refrakterlerve kiremitler incelenmistir. Bu amaç dogrultusunda, ilk olarak tüm numunelerinultrases geçirim hızları bulunmus ardından su emme, basınç ve egilme deneyleriyapılmıstır. Her numunenin fiziksel, kimyasal ve mekanik testleri ?TS EN 771? veRILEM (Fransız) standartlarına göre uygulanmıstır. Testler sonrasında elde edilensonuçlar, istatistiksel olarak düzenlenerek bilgisayar yazılımlarından faydalanılarakbilgisayar simülasyonları hazırlanmıstır. Son olarak, seçilen numunelerden alınanörneklerin XRD analizi ile mineralojik yapıları incelenmis ve sonuçlarkarsılastırılmıstır. Elde edilen sonuçlara göre, ultrases geçirim hızı ile yapılacaktahribatsız deney yönteminin sanayide yapı seramiklerinin kalite kontrolünde güvenlekullanılabilecegi belirlenmistir. Pismis toprak ürünlerinin üretim sonrası lazerli ultrasesyardımıyla çok kısa sürede kalitesi tespit edilebilmektedir. Bu asamayı geçebilenürünler paketlemeye giderken, geçemeyen ürünlerin ise kırıcılar yardımıyla kırılaraktekrar üretime verilmesi saglanacaktır. Böylece sürekli kaliteli ürün elde edilirkenhammadde israfı minimuma indirilecektir.Anahtar kelimeler: Yapı seramikleri, ultrases, pismis toprak ürünler, tugla, refrakter,kiremit.

More effective utilization of nondestructive testing in building ceramics industry wasaimed in this study by comparing the data obtained from physical, mechanical tests andultrasonic through transmission velocity measurements. There is a wide range ofceramic products used in the building applications. Taking advantage of the easiness ofthe ultrasonic evaluation several building ceramics such as fired clay products of tilesand bricks, and also some refractories were tested in this study. In the first step theultrasound transition velocities of all the samples have been measured. Then waterabsorption, compressive strength and three point bending strength tests have beencarried out. The physical, mineralogical and mechanical properties of the samples havebeen determined according to the standards of ?TS-EN 771? and RéunionInternationale des Laboratoires et Experts des Matériaux (RILEM). The test resultshave been prepared statistically and then computer simulations have been prepared.Finally, XRD analysis of the samples has been also carried out and the results havebeen compared with ultrasonic test data. The results from both physical tests andultrasonic measurements indicate that nondestructive testing is a useful method ofevaluation for the final products. As the quality of the fired products is easily evaluatedby laser ultrasound, they either go to packaging or return to the row material processingdue to critical defects determined. This will ensure not only production of high qualityproducts but also minimize the raw material cost by reducing the amount of waste.Keywords: Building ceramics, ultrasound, fired clay products, brick, refractory, tile.