Vergi ve gelir dağılımı arasındaki ilişki: Türkiye örneği

Abstract

Gelir, geçmişten günümüze toplumda yaşayan bireylerin hayatlarını nasıl, nerede ve ne şekilde devam ettireceklerini belirleyen önemli bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle bireylerin yaşam kalitesini doğrudan etkileyen bir unsurun, toplum içinde nasıl dağılması gerektiği literatürde tartışılan ve araştırılan bir konu haline gelmiştir. Bu çalışma da ilk olarak gelirden, gelir dağılımı teorilerinden, gelir dağılımı eşitsizliğinin tespitinde hangi ölçülerin kullanılabileceğinden ve gelir dağılımında verginin yeri ve öneminden bahsedilmiştir. Daha sonra vergi türlerinin ve sistemlerinin neler olduğu ve bu vergilerin gelir dağılımını nasıl etkilediği anlatılmıştır. Çalışmanın üçüncü bölümünde ise çeşitli ülkelerde uygulanmakta olan vergi sistemleri araştırılmıştır. Çalışmada son olarak Türkiye'de gelir dağılımını sağlamada temel ölçütün `mali güç` olduğu çerçevesinde 2001 – 2017 yılları arasında Türkiye'de uygulanmakta olan vergi sistemlerinin gelir dağılımı üzerinde nasıl etki yarattığı incelenmiş ve Türkiye ile çeşitli ülkelerde uygulanmakta olan vergi sistemleri karşılaştırma yapılarak açıklanmıştır.Sonuç olarak vergilerin gelir dağılımı üzerindeki etkileri, çeşitli ülkelerde uygulanmakta olan vergi sistemleri ve ülkemizde uygulanmakta olan vergi sistemlerinde yapılan değişiklikler çerçevesinde incelenmiş ve özellikle dolaylı/dolaysız vergiler aracılığıyla gelirin nasıl daha adil bir şekilde dağılacağı konusunda tavsiyelerde bulunulmuştur.

Income, appears on important factor that determines how, where and which way individuals who live in society form past to present to continue their lives. Therefore, an element which affects the quality of life of individuals has become a topic discussed and researched how should be distributed within the society.In this study firstly mentioned with income, theories of income distribution, which dimensions can be used in inequality of income distribution and the importance and place of tax in income distribution. And then, it is told what are tax kinds and how this taxes affect the income distribution. In the third section of study, tax systems are searched which applied ensuring income distribution in Turkey `financial strength` is in framework tax systems are being applied in Turkey between the years 2001 – 2017 were examined and tax systems are being applied in different countries and Turkey were examined by comparing. As a result, the effects of taxes on income distribution, tax systems are being applied in different countries and changes in tax systems are being made in our country have been examined and recommendations have been made on how to distribute income more equal especially through indirect and direct taxes.