Cezîrî`nin `el-fıkh ale`l-mezâhibi`l-erbaa` adlı eserinin nikâh bahsindeki rivayetlerin tahrîc ve değerlendirmesi

Abstract

Abdurrahman Cezîrî (v. 1882-1941) modern dönemde yaşamış İslamî ilimlerde isminden bahsedilen Mısırlı âlimlerindendir. Hanefi olmasına rağmen karşılaştırmalı bir fıkıh eseri kaleme alacak kadar dört amelî mezhebe vâkıftır. Bu çalışma Cezîrî'nin bir fıkıh âlimi olarak rivayetlere yaklaşımını ve dört mezhebe göre karşılaştırmalı olarak kaleme aldığı `el-Fıkh ale'l-mezâhibi'l-erbaa` adlı eserinin rivayet açısından güvenilirliğini tespit etmek adına kaleme alınmıştır. Çalışmada öncelikle Nikâh bölümü özelinde rivayetler incelenmiş; akabinde Cezîrî'nin rivayete bakışı ve rivayeti kullanma mantığı üzerinde durulmuştur. Yer yer de konu üzerinde mevcut fıkhî ihtilaflarla birlikte mesele değerlendirilmiştir.Genel olarak Cezîrî'nin bir hukukçu olmasına rağmen eserinde hemen her konuda ayetle birlikte rivayet kullandığı söylenebilir. Özellikle sahih hadislere olan itimadına dikkat çekmekte fayda vardır. Kimi hadis yorumlama ve açıklamaları da oldukça önem arz etmektedir. Kullandığı rivayetlerin geneli sahih ve muteber hadis külliyatlarında mevcut, sıhhat dereceleri yüksek hadisler olduğu söylenebilir.

Abdurrahman Cezîrî, he is a well-know Eghptian scholar in Islamic sciences ve he lived in modern era. Although the Cezîrî is a Hanafi, he knows all four right sects to write a comparative jurisprudence book. This study was written to determine the level of liaison and relevance of the tradition as a lawyer. The traditions in the context of wedding part of the book named `al-Fıkh ala'l-mazahibi'l-arbaa` which he wrote comparatively according to four sects were examined. Cezîrî's view of the tradition and the logic of using the tradition is emphasized.Generally, it can be said that Cezîrî has a tight connection/relationship with hadiths allthough Cezîrî was a lawyer. Especially it is useful to draw attention to Cezîrî's confidence in the right/true/sahih hadiths. His hadith interpretations and descriptions are important. Most of the hadiths he used are available in hadiths books that are considered right/true/sahih and reliable. The degreee of these hadiths can be said to be high.