Canlı varlık sınıfının muhasebeleştirilmesi ve değerlemesinin tekdüzen, BOBI FRS-7 ve TMS-41 kapsamında bir örnek uygulama yardımıyla açıklanması

Abstract

Bu çalışmanın amacı, canlı varlıkların muhasebeleştirilmesi ve değerlemesinde Tekdüzen Muhasebe Sistemi, TMS-41 ve BOBİ FRS-7 Tarımsal Faaliyetler çerçevesinin benzerliklerini ve farklılıklarını açıklamak ve bu benzerlik ve farklılıkları varsayıma dayalı etlik piliç üretimi yapan bir işletme örneği üzerinde sayısal veriler ile ortaya koymaktır. Bu üç sistem arasındaki en önemli fark canlı varlıkların ölçümü hususunda ortaya çıkmaktadır. Buna göre, TMS-41'de canlı varlıkların ölçümü, gerçeğe uygun değer yöntemini ilkesine dayalı iken, BOBİ FRS-7'de canlı varlıkların ölçümünde bir muhasebe politikası olarak gerçeğe uygun değer yöntemi veya maliyet yöntemlerinden biri kullanılabilmektedir. Tekdüzen muhasebe sisteminde ise, canlı varlıklar maliyet bedeli ile değerlenmekte ancak maliyet bedelinin tespit edilemediği durumlarda emsal bedeli ile değerlemeye tabi tutulmaktadır. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre, TDMS'de canlı varlıkların, ilk madde ve malzeme maliyetlerinin ve hasılatın hesaplanmasında vade farkları ayrıştırılmamakta ve canlı varlıklar maliyet bedeli üzerinden ölçülmektedir. Bu yüzden TDMS'de canlı varlıklara ait ilk kayda alma ve değerleme dönemlerindeki değer artış veya azalışlar dikkate alınmadığı için diğer sistemlere göre dönem karının daha fazla çıktığı tespit edilmiştir. Faaliyet sonuçları TMS ve BOBİ FRS setine göre karşılaştırıldığında ise, BOBİ FRS setinde canlı varlıkların, ilk madde ve malzeme maliyetlerinin ve hasılatın hesaplanmasında vade farklarının bir yıldan daha kısa olması nedeniyle vade farkının ayrıştırılmaması ve bu vade farklarının maliyet veya hasılata dahil edilmesi dönem karının TMS'ye göre daha fazla çıkmasında etkili olmuştur.

The aim of this study is to explain the similarities and differences of the Uniform Accounting System, TAS-41 and BOBI FRS-7 Agricultural Activities Card in accounting and valuation of living assets, and to reveal these similarities and differences with numerical data on hypotetical firm producing broiler. The most important difference between these three systems is the measurement of living assets. Accordingly, while the measurement of live assets in TAS-41 is based on the principle of realistic value method, in BOBI FRS-7 the realistic value method or cost method can be used in measurement of living assests as an accounting policy. On the other hand, in the uniform accounting system, biological assets are valued at cost, but are valued at the precedent price when the cost cannot be calculated. According to the results obtained from study, it was determined that the period profit of TDMS was higher than the other systems, because In TDMS, living assets are measured at cost, and maturities are not differentiated when calculating raw material expenses and revenue, and therefore TDMS does not take into account the increase or decrease in the initial recognition and valuation periods of living assets. When the operational results are compared according to TAS and BOBI FRS set, since the maturities are not differentiated in the calculation of the the living assets' costs and profits of raw materials and supplies in the BOBİ FRS set because the maturity differences are less than one year and. the maturity differences are not included in the cost or revenue, the period profit of BOBI FRS set is higher than TAS.