65 yaş üstü kadınlarda tamamlayıcı alternatif tedavi yöntemleri kullanma durumları ve sağlık okuryazarlığı düzeyleri

Abstract

Bu araştırma, 65 yaş üstü kadınların alternatif tedavi yöntemlerini kullanma durumlarını ve sağlık okuryazarlığı düzeylerini değerlendirmek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır.Araştırma 17.05.2019-10.07.2019 tarihleri arasında İstanbul'da bir devlet hastanesi aile hekimliği ve iç hastalıkları polikliniklerine başvuran 65 yaş üstü kadınlarda gerçekleştirilmiştir (n:346). Veriler sosoyodemografik veri formu ve Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği (SOÖ) ile toplanmıştır. Verilerin analizinde; bağımsız örneklem t-test, tek yönlü varyans analizi, kruskal wallis varyans analizi kullanılmıştır.Araştırmada, 65 yaş üstü kadınların SOÖ puan ortalaması 91.75± 19.36 olduğu, 65-74 yaş grubundaki kadınların diğer yaş gruplarındaki kadınlara göre SOÖ ve tüm alt boyut puan ortalamalarının istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu saptanmıştır (p<0.05). Kadınların %68.2'sinin tamamlayıcı ve alternatif uygulamalara başvurduğu, tamamlayıcı ve alternatif tedavilere başvurmayan kadınların başvuranlara göre SOÖ puan ortalamalarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Tamamlayıcı ve alternatif tedavilere başvurmayan kadınların başvuranlara göre SOÖ alt boyutlarından değer biçme/değerlendirme ve uygulama/kullanma puan ortalamalarının istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu saptanmıştır (p<0.05). Kullandığı TAT'dan memnun olanların SOÖ puanlarının memnun olmayanlara göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0.05).Sonuç olarak; araştırmaya dahil edilen 65 yaş üstü kadınların SOÖ puan ortalamaların orta seviyelerde olduğu, yaş grubunun, eğitim, medeni, ekonomik, çalışma ve TAT kullanma durumunun SOÖ puan ortalamasını anlamlı düzeyde etkilediği saptanmıştır.

This study was conducted descriptively in order to assess the usage of complementary alternative treatment methods and health literacy levels of women aged 65 years and older.Study was carried out with women aged 65 years and older (n:346) who have applied to the outpatient clinics of family medicine and internal medicine units at a governmental hospital in İstanbul between the dates of 17th of May and 10th of July in 2019. Data were collected with socio-demographic data form and Turkey Health Literacy Scale (THLS). Data were analyzed with independent samples t test, ANOVA, Kruskal Wallis Variance Analysis.In the study, mean THLS score of women aged 65 years and older was found to be 91.75± 19.36, and mean THLS and all subscales scores of women aged 65-74 years were significantly higher compared to the other age groups (p<0.05). It was determined that 68.2% of the women applied to complementary and alternative methods, while mean THLS scores of women who did not apply to those methods were higher than of applying women (p<0.05). Women who did not apply to complementary and alternative treatments had significantly higher mean scores of valuation/evaluation and application/use of the THLS compared to the applying women (p<0.05). Women who were satisfied from the method of complementary and alternative treatment had higher mean THLS scores (p<0.05).Consequently, the mean score of THLS of the women aged 65 years and older was at moderate level; age group, education, marital status, economical status, occupational status and usage of complementary and alternative treatment were found to significantly affect the mean THLS score.