1-D and 2-D flood modeling studies and upstream structural measures for Samsun city Terme district

Abstract

Bu çalışmada, Samsun İli Terme İlçesi taşkın problemi 1 Boyutlu ve 2 Boyutlu taşkın modelleme yaklaşımı ile incelenmiştir. Terme şehir merkezi 2012 yılı Ağustos ayında küçük çapta bir taşkına maruz kalmıştır. Yaklaşık olarak 510 m³/s taşkın debisi şehir merkezindeki dere yatağından geçmiştir. Yatak su seviyesi şev üstü kotlarına kadar yükselmiş, bazı bölümlerde ise su yatağı terk ederek yayılım göstermiştir. Çalışma alanı Karadeniz Bölgesinde yer alan tüm kentsel alanlar gibi taşkın riskine maruz kalmaktadır. Terme İlçesi'nin taşkın probleminin olası sebepleri ve etkileri incelenerek çözüm önerilerinde bulunulmuştur. DHI (Danish Hydraulic Institute) MIKE taşkın model yazılımı olarak çalışmalarda kullanılmıştır. Bir boyutlu hidrolik modelleme çalışmalarında MIKE 11 yazılımı kullanılmıştır. İki boyutlu taşkın modelleme çalışmalarında ise MIKE 21 kullanılmıştır. Taşkın modelleme çalışmaları dere memba kısmı için gerçekleştirilmiştir. Model sonuçlarına bakıldığında membada bulunan menderes oluşumlarının taşkın geciktirme görevi yaparak şehre gelen debiyi özellikle taşkın durumlarında düşürdüğü gözlenmiştir.Şehir merkezinde dere yatağı genişliğinin arttırılarak kapasitesinin artırılması mevcut yapılaşma sebebiyle mümkün değildir. Bu sebepten dolayı memba kısmında yapısal çözümler farklı senaryolar için çalışılmıştır. Terme nehrini besleyen dört adet alt havza değerlendirilmeye alınarak her bir senaryo için mansap taşkın durumu değerlendirilmiştir. Model çalışmaları çeşitli taşkın debileri için gerçekleştirilmiş ve değişik senaryolar dikkate alınmıştır.

In this study, Samsun City Terme District flood problem is examined with 1-D and 2-D flood modeling approach. In July 2012 Terme City Centre was exposed to a flood event. Approximately 510 m³/s flood discharge passed through the city. The river water level reached top of the levees and some parts were overflowed. The area is exposed to flooding as if the other urban areas located in Black Sea Region. The possible causes and effects of the flood problem on the Terme District are examined and some upstream structural measures are presented. MIKE by DHI (Danish Hydraulic Institute) software is used for the computer based flood modeling. MIKE 11 is selected for one-dimensional hydraulic modeling and MIKE 21 is selected for two-dimensional flood modeling. The flood models are studied from City of Terme entrance (Terme Bridge) to the upstream Salıpazarı region of the river (Salıpazarı Bridge). The studies show that the meanders on the upstream part of the Terme River help in routing and attenuating the discharge especially in flood events.The capacity of the stream channel cannot be increased by increasing the width of the stream channel, because of the urbanization problem, therefore upstream structural measures are studied on scenario basis. Four sub catchments of Terme River are considered, in each scenario as contributing the downstream flooding. Model studies with various discharge hydrographs are carried on for different scenarios including both existing situation and possible projected situations.