Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının özyeterlik algıları ile öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının incelenmesi

Abstract

Bu araştırma ile sosyal bilgiler öğretmen adaylarının coğrafya öğretimi ile ilgili özyeterlik algıları ile öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi ve öğretmen adaylarının özyeterlik algıları ile mesleğe ilişkin tutumları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma betimsel nitelikte bir araştırma olup, tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma örneklemi, yedi coğrafi bölgenin her birinden temsili iki devlet üniversitesi olacak şekilde ve 2017-2018 eğitim öğretim bahar yarıyılında sosyal bilgiler öğretmenliği dördüncü sınıf öğrencisi bulunan üniversitelerden belirlenmiştir. Araştırma, coğrafya öğretimi ile ilgili özyeterliğin ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumun Türkiye genelinde 14 farklı üniversitede öğrenim gören 654 sosyal bilgiler öğretmen adaylarının görüşleriyle değerlendirildiği için özgün olarak görülmektedir. Araştırma verilerini toplamak amacıyla `Coğrafya Öğretimi ile İlgili Özyeterlik Ölçeği` ve `Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutum Ölçeği` kullanılmıştır. Araştırmacı tarafından gerçekleştirilen ön deneme uygulamasından elde edilen verilerle ölçeklerin güvenirlik analizi sonucu Cronbach Alpha katsayısı ,94 olarak bulunmuştur. Verilerin analizinde SPSS paket programı kullanılmıştır. Verilerin çözümlenme aşamasında aritmetik ortalama, standart sapma, bağımsız örneklem t-Testi, Tek Faktörlü Varyans Analizi (ANOVA) ve Pearson Korelasyon Katsayısı kullanılmıştır. Araştırmanın sonucuna göre; sosyal bilgiler öğretmen adaylarının özyeterlik algılarının `katılıyoum` düzeyinde ve mesleğe ilişkin tutumlarının ise `çoğunlukla katılıyorum` düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Adayların özyeterlik ölçeğinin alt boyutlarında ve ölçeğin toplamında cinsiyet değişkeni açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark görülmez iken öğrenim görülen üniversite değişkeni açısından değerlendirildiğinde anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır. Öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarına yönelik görüşlere göre ise, her iki değişken açısından da anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının coğrafya öğretimine yönelik özyeterlik algıları ile öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları arasında pozitif yönde orta düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur.

In this study the aim is to determine the social studies teacher candidates' self-efficiency of teaching geography and to study the aspect of some variables of attitudes to their teaching careers and to determine the relationship of their attitudes to their job with the self-efficiency of teacher candidates.The research is a descriptive research and a surveillance model has been used. The samples have been taken from two state universities of seven geographical areas and in the year 2017-2018 spring term universities which have social sciences teacher courses made up of 4th year students. The research has been evaluated by the opinions of 654 students studying social sciences teaching at 14 different universities in Turkey. Because of this the research can be seen as unique. To collect the research data `Teaching Geography Self-efficiencey Measurement` and `Attitude Scale Related to Teaching Occupation` were used. With the results of the pre-trial data gained by the researcher and the reliability of the measures analysis test the Cronbach Alpha coefficiency was found to be 94. For the analysis of the data SPSS packet programme was used. In the stage of the analysis of the data arithmetic mean, standart deviation, independent sample test, Single factored Variance Analysis (ANOVA) and Pearson Correlation Correlation were used. According to the results of the research; the perception of the social science teacher candidates' self efficiency was at `I agree` level and and their attitudes towards their occupation was at `mostly I agree` level. Although at the bottom magnitute of the self efficeiency measurement of the candidates and in total of the measurement there were no meaningful differences in the statistics between the sexes, there were meaningful differences between the differences of the universities the candidates were studying. There were no real differences for the two variables for the attitudes of towards their occupation. For the self efficiency perception of the social sciences teacher candidates and the attitudes of teachers to their occupation a positive aspect of significant medium level of relationship was found.