Psikolojik danışman adaylarının psikolojik danışma becerilerinin yordayıcıları: Psikolojik danışma özyetkinliği, duygu yönetimi ve kişilik özellikleri

Abstract

Bu araştırmada, psikolojik danışman adaylarının psikolojik danışma becerilerinin, psikolojik danışma öz yetkinlik, duygu yönetimi ve kişilik özellikleri tarafından ne derece yordandığının belirlenmesi ve psikolojik danışma becerilerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın grubunu, 2016-2017 eğitim öğretim yılında Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Necmettin Erbakan Üniversitesi ve Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı 4. Sınıflarında okuyan ve `Bireysel Psikolojik Danışma Uygulamaları` dersini almış olan gönüllü 228 psikolojik danışman adayı oluşturmaktadır.Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından oluşturulan kişisel bilgi formu, Lee vd. (1976) tarafından geliştirilen ve Yaka (2005) tarafından Türk kültürüne uyarlanan Psikolojik Danışma Beceri Ayırt Etme (PDBA) Ölçeği, Lent, Hill ve Hoffman (2003) tarafından geliştirilen ve Pamukçu ve Demir (2013) tarafından Türk kültürüne uyarlanan Psikolojik Danışma Öz-Yeterliği (PDÖY) Ölçeği, Çeçen (2006) tarafından geliştirilen, güvenirlik ve geçerlik çalışmaları yapılan Duyguları Yönetme Becerileri (DYB) Ölçeği ile Donahue ve Kentle (1991) tarafından geliştirilen ve Alkan (2007) tarafından Türk kültürüne uyarlanan Beş Faktörlü Kişilik Özellikleri (BFKÖ) Envanteri ile toplanmıştır. Verilerin analizinde, farklılıklara ilişkin bağımsız gruplar t-testi, değişkenler arasındaki ilişkiyi saptamak için pearson momentler çarpımı korelasyon katsayısı ve değişkenlerin psikolojik danışma becerilerini ne düzeyde yordadığını saptayabilmek için çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Veriler SPSS programı ile analiz edilmiştir. Bulguların yordanmasında anlamlılık düzeyi .05 alınmıştır. Araştırma sonuçlarına göre cinsiyet ve daha önceden psikolojik danışma yaşantısı geçirme değişkenlerinin, psikolojik danışman adaylarının psikolojik danışma becerileri üzerinde anlamlı bir farklılık oluşturmadığı sonucu elde edilmiştir. Ayrıca psikolojik danışman adaylarının psikolojik danışma becerileri ile duyguları yönetme becerileri, kişilik özellikleri ve psikolojik danışma öz yeterliği arasında pozitif anlamlı ilişkilerin olduğu sonucu elde edilmiştir. Araştırmanın ana problemine ilişkin ise psikolojik danışman adaylarının psikolojik danışma becerilerinin, duygu yönetimi ve kişilik özellikleri tarafından anlamlı düzeyde yordandığı sonucu elde edilirken; psikolojik danışma öz yetkinliği tarafından ise anlamlı düzeyde yordanmadığı sonucu elde edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Duygu Yönetimi, Kişilik Özellikleri, Psikolojik Danışma Becerisi, Psikolojik Danışma Özyetkinliği

In this research, it is animed to state to what extent counseling skills of counseling trainess is predicted by the counseling self- efficacy, emotions management and Personality Traits and to examine the counseling skills according to different variables.Scanning model is used in the research. Study group consists of the 4. grade students of Educational Sciences Depertment, Faculty of Education, Guidance and the department of Psychological Counseling of Mehmet Akif Ersoy University, Dokuz Eylül University, Necmettin Erbakan Universty and Akdeniz Universty and also voluntary 228 counselor trainees who took the lesson of `Personal Psychological Counseling Practice.`The datum of the resarch is gathered by the personal information form which is made by researcher, the scale of Psychological Counseling Skill Discrimination (PCSD) which is developed by Lee al. (1976) and is adapted to Turkish culture by Yaka (2005), the scale of Psychological Counseling Self-Efficacy (PCSE) which is developed by Lent, Hill and Hoffman (2003) and is adapted to Turkish culture by Pamukçu and Demir (2013), the scale of Emotion Management Skills (EMS) being studied in validity and reliability which is developed by Çeçen (2006) and the inventory of Five Factor Personality Traits (FFPT) which is developed by Donahue and Kentle (1991) and is adapted to Turkish culture by Alkan (2007).In the analysis of the datum, t-test of in dependent groups related to differencess, Pearson Moment product correlation coefficient to determine the relation of variables and multiple regression analyssis to determine to what extent the variables predict the psychological counseling skills are used. The datum are analyzed with SPSS programme. The level of significance is measured .05 in prediction of findings.According to the results of the resarch, it is concluded that the gender and the variables of previous psychological counseling experiences don't create a significant difference on the skills of psychological counseling of the psychological counseling trainees. Also, it is concluded that there are positive signficant connetions between the psychological counseling skills of psychological counseling trainees and their skills of emotion management, their personality traits and psychological counselin self-efficacy.Related to the main problem of the research, it is councluded that the psychological counseling skills of counseling trainees is predicted in a significant extent by emotions management and personality traits; however, it is concluded that the psychological counseling skills of counseling trainees is not predicted in a significant extent by counseling self-efficacy.Key Words : Counseling Skills, Counseling Self-Efficacy, Emotion Management, Personality Traits.