Dış girdi bağımlılığının Türk dış ticareti üzerine etkileri: İmalat sanayi

Abstract

Ülkeler arasındaki ticari ilişkilerin yeni bir boyut kazandığı ve giderek geliştiği günümüz dünyasında gelir dağılımın bozulması ve ülkelerin dışa bağımlı hale gelmeleri özellikle gelişmekte olan ekonomiler açısından büyük bir sorun teşkil etmektedir. Dış girdi bağımlısı ülkeler büyüme ve kalkınmalarını gerçekleştirirken dışarıya kaynak aktarmakta ve bu nedenle de ülke fertlerinin hayat standartlarında bir kötüye gidiş gözlenmektedir. Ayrıca dış girdi bağımlılığı dolayısıyla ülkelerin başta büyüme olmak üzere enflasyon, işsizlik ve faiz oranları gibi iç makroekonomik göstergelerinde istikrarsızlıklar da meydana gelmektedir. Bu bağlamda bu çalışmada Türkiye ekonomisinin uluslararası rekabette önemli bir yer edinebilme ile sürdürülebilir ihracat artışları hedefleri doğrultusunda dış girdi bağımlılığı analiz edilmiştir.Çalışmanın birinci bölümünde dış ticarete ilişkin kuramsal ve teorik çerçeveye yer verilmiş olup dış girdi bağımlılığının tanımı ve bağımlılık teorileri incelenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde, Türkiye ekonomisinin dış ticaret yapısının tarihsel seyrine değinilip ithalatın mal gruplarına ve ihracatın temel sektörlere göre dağılımı araştırılmıştır. Çalışmanın üçüncü bölümünde ise üretimin ve ihracatın kilit sektörü olan imalat sanayi sektörünün dış girdi bağımlılığı analiz edilmiştir. Öte yandan döviz kurlarında meydana gelen değişmelerin imalat sanayi sektörü üzerine etkileri ve Türkiye ekonomisinde dış girdi bağımlılığının sürdürülebilirliği ortaya koyulmuştur.Çalışmanın sonucu olarak, Türkiye ekonomisinde döviz kurları ile imalat sanayi girdi fiyatları-maliyetleri arasında kuvvetli bir ilişkinin var olduğu ve Türkiye ekonomisinin mevcut döviz yükümlülüğü dolayısıyla ithal girdi bağımlılığının sürdürülebilirliğinin gittikçe zorlaşmaya başladığı gözlenmiştir.

In today's world, where trade relations between countries have gained a new dimension and develops gradually, disruption of income distribution and the dependence of countries on foreign countries constitute a big problem especially with regard to developing economies. External input dependent countries transfer their resources while performing their growth and development and therefore a deterioration in the living standards of the members of the country is observed. In addition, internal macroeconomic indicators such as economic growth, inflation, unemployment and interest rates are also instability due to external input dependency. In this context, Turkey's goal of like obtainable an important place in international competition and sustainable export growth were investigated. In the first part of the study, the theoretical framework of foreign trade is included and the definition of dependency of foreign input and dependency theories are examined. In the second part of the study, the historical course of the foreign trade structure of Turkey's economy, import by groups of goods and distribution of exports by basic sector were searched in Turkey's economy. In the third part of the study, the external input dependence of the manufacturing industry sector, which is the key sector of production and exports, was analyzed. On the other hand, the effects of changes in exchange rates on the manufacturing industry sector and sustainability of external input Dependency in Turkey's economy have been demonstrated.As a result of the study, it was seen that there is a strong relationship between exchange rates and manufacturing industry input prices-costs in Turkey's economy and due to current foreign exchange obligation of Turkey's economy, sustainability of import input dependency is becoming increasingly difficult.