Nur İçözü`nün çocuk kitaplarındaki kişilerarası çatışmalar ve çatışma çözme süreçleri

Abstract

İnsan ilişkilerinde birçok sebepten kaynaklanan çatışma sürecine çocuk edebiyatı ürünlerinde de rastlanılmaktadır. Çatışma süreciyle kitapta karşılaşan çocuk için çatışmanın sebebi, çözme biçim ve sonucu da önemlidir. Çocuğun edebi ürünlerde karşılaştığı çatışma süreçlerini iletişim halinde bulunduğu bireylere aktarması ve uygulaması da olasıdır. Bu bağlamda araştırmada; Nur İçözü'nün kaleme aldığı eserlerdeki kişilerarası çatışma çözme süreçlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi ilkeleri dikkate alınarak gerçekleştirilmiştir.Araştırmanın evreni, Nur İçözü'nün çocuklar için yazdığı eserler bütününden oluşmaktadır. Nur İçözü'nün eserleri, çocuk edebiyatının temel ilkelerine göre ele alınıp Johnson ve Johnson'ın çatışma çözüm biçimlerine göre incelenmiştir. İncelenen eserlerde çatışmaya ilişkin algıların ve çatışma çözme becerisinin oluşma süreçleri değerlendirilmiştir. Değerlendirilme sürecinde ulaşılan bulgular, çocuk yazını ölçütleri ışığında bilimsel bir nedenselliğe dayandırılarak belirtilmiştir.Analiz sonucunda elde edilen bulgulara göre;Nur İçözü'nün kaleme aldığı 57 eser incelenmiş, incelenen eserlerden 46'sında kişilerarası çatışmaya rastlanılmıştır. Kişilerarası çatışmaya rastlanılan eserlerde daha sık olarak çatışmaların `karşılanmayan psikolojik gereksinimler` den kaynaklandığı, iş birliği ve güç kullanma çözüm biçimi kullanıldığı ve çatışma çözme sonuçlarının (ilkokul düzeyi eserlerde=%65,9 kazan-kazan; ortaokul düzeyi eserlerde=%41,4 kazan-kazan) kazan-kazan ile sonuçlandığına ulaşılmıştır. Eserlerdeki kişilerarası çatışmaların kazan-kazan ile sonuçlanması, bireylerde istenilen yapıcı çatışma çözme yaklaşımına uygun olarak işlendiğini göstermektedir. Eserlerde yer alan çatışmaların yoğunluğu ve çözüm süreci bu eserlerin bireyde bilişsel ve duyuşsal gelişimine katkı sağlayacak nitelikte olduğunu ortaya koymaktadır.

The conflict processes, which are affected by several contributing factors, are encountered in children's literature as in any human relationship. The reason for the conflict process; the way to deal with it and the resolution of it, are important for a child who encounters a conflict process in a book. It is possible that the child reflects the conflict process, which they encountered in a book, upon the people they communicate with in real life. In this context, this study aims to analyze the conflict resolution processes between characters in Nur Icözü's works. The study carried out a document review which is one of the applicable qualitative research methods.The research scope consists of all the children's books written by Nur Icözü. Nur Icözü's works have been reviewed based on the fundamentals of children's books and analyzed depending on Johnson and Johnson's conflict resolution studies. Perceptions related to the conflicts and the process of improving conflict resolution skills, which are mentioned in the books, have been analyzed. The findings are stated in consideration of children's literature and are based on the principle of causality.The results are as follows:All 57 of Nur Icözü's books have been analyzed and it was discovered that 46 of them included interpersonal conflicts. According to the results, the conflicts in the books are caused by 'unsatisfied psychological needs'. Furthermore, collaboration and power use techniques are used to resolve the conflicts and the conflict resolutions have resulted in win-win situation (65,9% win-win in primary level books and 41,4% win-win in secondary level books). Consequently, that the conflicts have resulted in a win-win situation demonstrates that the books have been written according to the desired conflict resolution approach. It is suggested that intensity and resolution exacerbate the conflicts in the books and contribute to the readers cognitive and sensoral development.