Kurumsal sosyal sorumluluk bağlamında sürdürülebilirlik raporlaması: BİST`de bir araştırma

Abstract

Şirketler dönemsel olarak finansal durumlarını raporlamaktadırlar. Fakat günümüzde, işletmelerin sadece finansal durumlarını raporlamaları yeterli görülmemektedir. Şirketlerden finansal olmayan bilgilerini de raporlamaları beklenmektedir. Bu ihtiyacın karşılanabilmesi amacıyla, işletmeler alternatif raporlama yöntemleri benimsemektedirler. Hal böyle olunca da, finansal olmayan bilgilerin raporlanması gerekliliği ortaya çıkmıştır. Bu gereklilik ilk olarak `Çevre Muhasebesi ve Raporlaması`, daha sonra `Kurumsal Sosyal Sorumluluk Raporlaması` ve günümüzdeki şekliyle `Sürdürülebilirlik Raporlaması` anlayışına dönüşmüştür. İşletmelerin finansal olmayan bilgilerini raporlayabilmesi için, uluslararası anlamda kabul edilen raporlama rehberleri yayınlayan kurum ve kuruluşlar ortaya çıkmıştır. Bu kurum ve kuruluşlar arasında dünya çapında en yaygın olarak kabul edilmiş kurum ve inisiyatif, GRI (Global Reporting Initiative – Küresel Raporlama Girişimi)'dir. GRI işletmelerin ekonomik, çevresel ve sosyal performanslarıyla ilgili standartları belirlemekte ve işletmelerin finansal olmayan bilgilerini raporlamasına imkân tanımaktadır. Bu noktada bu çalışmanın temel amacı, BİST Metal Eşya, Makine Endeksindeki şirketlerin, 2014 yılından 2018 yılına kadar olan dönemlerinin GRI ilkelerine göre sürdürülebilirlik düzeyleri belirlenmiş ve bu düzeylerin, finansal performansa etkisi ölçülmüştür. Finansal performansı ölçmek amacıyla aktif kârlılık, özsermaye kârlılığı, kullanılan sermaye getirisi, vergi öncesi kâr ve toplam varlıklarda büyüme oranları kullanılmıştır. Yapılan araştırmanın sonucunda; sürdürülebilirlik performans göstergelerine ilişkin açıklanan bilgi düzeyinin aktif kârlılık, özsermaye kârlılığı, vergi öncesi kâr ve toplam varlıklarda büyüme oranları üzerinde etkisinin olduğu ve bu noktada sürdürülebilirlik endeksinde yer alıp sürdürülebilirlik raporlaması yapıyor olmanın finansal performans üzerinde bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.

Companies periodically report their financial position. But nowadays, it is not enough for the companies to report their financial situation. Companies are also expected to report their non-financial information. In order to meet this need, enterprises adopt alternative reporting methods. As such, the necessity of reporting non-financial information emerged. This requirement has first become `Environmental Accounting and Reporting`, then `Corporate Social Responsibility Reporting` and nowadays `Sustainability Reporting` emerged. In order for businesses to report their non-financial information, institutions and organizations that have published internationally accepted reporting guidelines have emerged. Among these institutions and organizations, the most widely accepted institution and initiative worldwide is the GRI (Global Reporting Initiative). GRI sets standards for economic, environmental and social performance of enterprises and allows enterprises to report non-financial information. At this point, the main purpose of this study is to determine the sustainability levels of the companies in the BIST Metal Goods and Machinery Index from 2014 to 2018 according to GRI principles and to measure the effect of these levels on financial performance. In order to measure financial performance, return on assets, return on equity, return on capital employed, profit before tax and growth in total assets were used. As a result of the research; It has been found that the level of information disclosed about sustainability performance indicators has an effect on the return on assets, return on equity, profit before tax and growth in total assets and at this point, being included in the sustainability index and having sustainability reporting has an effect on financial performance.