Kırşehir`de Ahilik çalışmaları ve Ahi Baba Mustafa Karagüllü (1928-2018)

Abstract

Ahilik, Türk halkının yaşayışı, düşünüşü, kültürü, ahlakı, sosyal ve ekonomik hayatı üzerindeki fonksiyonel özellikleri ile yaklaşık 700 yıla yakın bir zaman diliminde etkinliğini sürdürmüş sivil bir yapılanmadır. İnsanî faziletleri önceleyerek, sağlam ve düzenli bir toplum yapısı oluşturmayı, ilim ve sanatı yaygınlaştırmayı, üretimi arttırmayı ve yaşam standartlarını yükseltmeyi amaçlayan Ahilik, aynı zamanda Anadolu topraklarına göç etmiş olan Türkmenlerin bu topraklarda tutunmalarını sağlayarak Anadolu'nun Türkleşme ve İslamlaşma sürecinin de kilit taşlarından birisi olmuştur.Kırşehir, Ahilik teşkilatının kurucusu olan Ahi Evran'ın medfun bulunduğu bir tarih ve kültür şehridir. Asırlarca teşkilatın yönetildiği bir merkez olmasının yanında, Ahiliğin işlerliğini kaybettiği 20. ve 21. yüzyıllarda da Ahiliği tanıtma ve yaşatma çabalarının merkezi olmuştur. Bu şehirde doğmuş olan Mustafa Karagüllü (1928-2018) de bu çabaların baş aktörlerinden biridir. Ömrünün büyük bir kısmını Kırşehir'in kalkındırılması ve Ahiliğin tanıtılması için harcamış olan Karagüllü, bu fedakârlığının bir sonucu olarak `Ahi Baba` unvanına layık görülmüştür. 2018 yılında vefat eden Mustafa Karagüllü'nün hayatı ve Ahilikle ilgili yaptığı çalışmaların aydınlatılması, onun Kırşehir'e ve Ahilik kültürüne yaptığı hizmetlerin tespiti için de gereklidir.Bu noktada çalışmamızda Ahilik, Ahiliğin kaynakları ve Ahi Evran hakkında genel itibariyle bilgi verildikten sonra, Mustafa Karagüllü'nün hayatı ve Ahilikle ilgili faaliyetleri kronolojik olarak tespit edilmiştir. Son olarak da Ahiliğin manevi merkezi olan Kırşehir'de bugüne kadar yapılmış Ahilik konulu çalışmaların bibliyografik künyelerine yer verilmiştir.Anahtar Kelimeler: Ahi Evran, Ahilik, Fütüvvet, Kırşehir, Mustafa Karagüllü

Akhism is a civilian structuring that has been active in a period of nearly 700 years with its functional characteristics on Turkish people's life, thought, culture, morality, social and economic life. Akhism, which aimed at establishing a solid and orderly society structure, expanding science and art, increasing production and raising living standards by prioritizing humanitarian virtues, also has been one of the keystones of the Turkization and Islamization process of Anatolia by ensuring that hold on this land the Turkmen who migrated to Anatolian lands.Kirşehir is a city of history and culture where located the tomb of Ahi Evran, the founder of the Akhism organization. In addition to being a center where the organization was ruled for centuries, it has also been the center of efforts to Akhism promote and live in the 20th and 21st centuries when Akhism lost its functionality. Mustafa Karagullu (1928-2018), who was born in this city, is also one of the leading actors of these efforts. Having spent most of his life for the development of Kirşehir and promoting Akhism, Karagullu has been deemed worthy of the title of `Ahi Baba` as a result of his sacrifice. The illumination of her work on akhism and life of Mustafa Karagullu who passed away in 2018 is also necessary for the determination of him services to Kirşehir and Akhism culture.At this point, after giving general information about Akhism, sources of Akhism and Ahi Evran, Mustafa Karagullu's life and her Akhism activities were determined chronologically. Lastly, it has been mentioned about the bibliographic tags of the works on Akhism that have been carried out so far in Kırşehir, which is the spiritual center of Akhism.Keywords: Ahi Evran, Akhism, Futuwwa, Kirşehir, Mustafa Karagullu