İşletmelerde döviz kuru riskinin yönetimi

Abstract

u ÖZET Uluslararası ticaretin gelişmesiyle beraber ortaya çıkan bazı sorunlar, yine uluslararası piyasalarda geliştirilen çeşitli yöntemlerle ortadan kaldırılmaktadır. Sabit kur sistemi terk edildikten sonra, serbest dalgalı kur sistemine geçilmiş ve bu yeni sistem, uluslararası ticari ve ekonomik faaliyetlere katılan kurumlar için yeni sorunlar ortaya çıkaracaktır. Şöyle ki; dış ticaret firmaları döviz kuru dalgalanmaları karşısında gelecekteki gelir ve giderlerini milli paralan cinsinden tam olarak belirleyememekte ve bu da firmaları bir riskle karşı karşıya bırakmaktadır. İşte bu riske döviz kuru riski denilmektedir. Döviz kuru riskinin yönetimi, 1972 yılından sonra ve özellikle Bretton- Woods sisteminin çöküşüyle birlikte önem kazanmıştır. Zamanla bu alanda birçok yeni teknikler geliştirilmiştir. Bu çalışmada amaç; döviz kuru riskinin yönetim tekniklerinin belirtilmesi ve Denizli ölçeğinde ihracata yönelik üretim yapan tekstil sanayicilerinin, kur riskinin yönetiminde ne tür yöntemler kullandığının tesbit edilmesidir. Çalışmanın teori bölümünde döviz kuru riskinin yönetimine ilişkin kavramsal çerçeve ele alınmış ve kur riskinin yönetim teknikleri açıklanmıştır. Çalışmanın son bölümünde ihracata yönelik üretim yapan Denizli Tekstil Sanayicileri'ne bir anket uygulanmıştır. Anket çalışmasının sonuçlarına göre Denizli'de Tekstil ihracatı yapan sanayi kuruluşlarının tam olarak kurumsallaşamadıklan ve o yüzden etkin bir fınansal yönetim yapamadıkları tesbit edilmiştir. Ayrıca firmaların kendi markalarını üretememeleri de uluslararası piyasalarda yeterli rekabet gücüne sahip olamamalarına yol açmaktadır. Bu sorunların çözümü firmaların kendi markalarını pazarlamasıyla beraber kurumsallaşarak etkin bir yönetim anlayışına sahip olmalarına bağlıdır.

Ill ABSTRACT As a result of developments in international trade, various problems have emerged. To solve these problems international markets have developed, new techniques. After the fixed-exchange rate system has been abandoned, the flexible exchange rate system came into effect. However, this system has created new problems for the institutions engaged in international commercial and economic activities. In other words, due to exchange rate fluctuations, foreign trade companies cannot precisely predict their revenues and expenses in terms of their own currencies; therefore, companies confront with the so called exchange rate risk. Exchange rate risk management has become an important issue since 1972, especially after the collapse of Bretton Woods system. Meanwhile, a number various techniques have been developed in this area. The purpose of this study is to analyze exchange rate risk management techniques and to determine the methods used by the exporter textile companies (in Denizli) for the management of exchange rate risk. In the theory part of this study, conceptual framework and techniques of exchange rate risk management are discussed. In the last part of this study, a survey has been conducted about exporting textile companies in Denizli. According to the survey results, it has been found out that these firms are not fully institutionalized, and consequently they are lack of an effective financial management. On the other hand, these firms are not competitive in international markets due to the fact that they do not produce their own brandnames. For these companies, the solution of these problems depends on marketing their own brandnames possessing an effective management system and getting institutionalized.