Denizli halk hekimliğinde ocaklar

Abstract

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ DENÎZLÎ HALK HEKİMLİ?İNDE OCAKLAR Gülnur ÖNGEL Danışman : Prof. Dr. Ekrem SEZlK 1997 - 96 Türk Halk Hekimliğinde hastalıkları olağanüstü yöntemlerle tedavi etme gücü olduğuna inanılan kişilere `ocak` veya `ocaklı` denir. Ocaklar hastalıkları dinsel, doğal ve büyüsel yöntemler kullanarak tedavi etmeye çalışırlar. Denizli bölgesinde ocaklar çok yaygın olarak bulunmaktadır. Bu bölgede en yaygm bulunan ocaklar şunlardır: Temre, siğil, nazar, sanlık, yılancık, kabakulak, yel, donanma, kulunç kesme ve dalak kesmedir. Bölgede ayrıca korku, başağnsı, bademcik patlatma, göz çıbanı, topalan, kısırlık ve köstebek ocaklarının da bulunduğu görülmüştür. Ocakların % 89.1 'inin sahip oldukları tedavi yeteneklerini ana ve babadan aldıkları tesbit edilmiştir. Uygulamaların % 72'si büyüsel, % 25'i doğaldır. Dinsel özellik her iki uygulamada da yer almaktadır. Uygulamalarda bitkilerden de ilaç olarak faydalanılmaktadır. Ocakların % 51 'i tek hastalığa % 49'u ise birden fazla hastalığa bakmaktadır. Ocaklar tedavi yeteneklerini diğer bir şahsa el verme denen bir törenle devretmektedirler. Ocakların % 71 'i tedavileri karşılığı para almakta, % 29'u ise para almamaktadır. Alman paranın sembolik olması bu işin gönüllü olarak ve Allah rızası için yapıldığını göstermektedir. Yukarıda kısaca belirtilen hususlar göz önüne alındığında ocaklara günümüzün samanları demek mümkündür. Diğer taraftan, Denizli'de modern tıp hekimliği hizmetinin yaygın olmasına rağmen,insanlann hala geleneksel halk hekimliğinin bir kısmı olan ocaklara başvurdukları görülmektedir.

ABSTRACT Master Thesis 'OCAK` in FOLK MEDICINE of DENİZLİ Gülnur ÖNGEL 1997 - 96 In Turkish Folk Medicine, there are some people who are believed to have unusual strength to cure diseases; they are called `ocak` or `ocaklı`. They try to cure diseases using natural, religious and magical methods. The most common kinds of `ocak` in this region are as follows: Temre, siğil, nazar, sanlık, yılancık, kabakulak, yel, donanma, kulunç kesme, dalak kesme. In the region there are also other kinds of `ocak` such as: Korku, başağnsı, bademcik patlama, gözçıbanı, topalan, kısırlık, köstebek. The ability of treating diseases is inherited from parents. % 89.1 of them become `ocak` in this way. % 72 of them use magical methods and % 28 use natural methods to cure diseases. Religious features can be observed in both of the treatments as well. % 51 of them treat only one disease, % 49 treat more than one. `Ocak` transfers his ability of treatment to bis children during a simple ceremony called `el verme`. % 71 of them demand a small amount of money, % 29 of them accept nothing in return. The fact that they demand a small amount of money, proves that they realize these treatments willingly, `for the sake of God`. When the aspects above mentioned are considered, it is possible to say that `ocaklı` is today 's `shaman`. On the other hand, in spite of the fact that modern medicine practising is so widespread in Denizli Region people still believe in Ocak treatments and hope to be healthy by using their medicine and methods.