Üniversiteler arası spor müsabakalarında yarışan sporcuların hedef yönelimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, üniversiteler arası spor müsabakalarına katılan sporcu öğrencilerin hedef yönelimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amacı ile yapılmıştır. Araştırma, tarama modelinde betimsel nitelikte tasarlanmıştır. Araştırmaya Sivas Cumhuriyet Üniversitesi 2017-2018 Eğitim-Öğretim yılında öğrenim gören ve Üniversite Sporları Federasyonu faaliyet takviminde yer alan müsabakalara katılan sporcu öğrenciler katılmıştır. Araştırmada kullanılan ölçekler, toplam 226 sporcu ile yüz yüze görüşülerek uygulanmıştır. Araştırmada amacına uygun şekilde doldurulmayan 12 ölçek değerlendirilmeye alınmamıştır. Araştırmada katılımcıların demografik özelliklerini belirlemek amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan 7 maddelik `Kişisel Bilgi Formu` ve bireylerin hedef yönelimlerini belirlemek için Chi ve Duda tarafından 1993'de geliştirilen ve Toros tarafından 2000 yılında Türkçeye uyarlanan 13 maddeden oluşan Sporda Görev ve Ego Yönelimi Ölçeği (SGEYÖ) (7'si görev, 6'sı ego yönelimi olmak üzere) kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara bakıldığında; çeşitli spor branşlarında takım ( Futsal, Voleybol, Hentbol, Futbol, Rugby) ve bireysel sporlarla ( Tırmanış, Güreş, Yüzme, Kayak, Kick boks, Oryantiring, Satranç, Atletizm, Judo, Karate, Badminton, Tenis, Wushu) ilgili olan 132'si erkek (%61,7), (Xyaş=22,43±4,43) ve 82'si kadın (%38,3), (Xyaş=22,01±4,43) bireyin araştırmaya katılıdığı belirlenmiştir. Diğer taraftan cinsiyet değişkenine göre hedef yönelimi ölçeğinin alt boyutları incelendiğinde kadın katılımcıların erkeklere göre ortalama puanları yüksek olduğu görülmektedir. Takım ve bireysel olarak spor yapan katılımcıların ölçekten aldıkları puan değerlerine bakıldığında hedef yönelimi ölçeğinin alt boyutlarında, takım sporu yapan katılımcıların görev yönelimi hedefleri yüksek olduğu, bireysel spor yapan katılımcıların ise ego yöneliminin yüksek olduğu sonucu tespit edilmiştir. Öğrenim gördükleri bölüm değişkenine göre hedef yönelimleri incelendiğinde; hedef yönelimi ölçeğinin alt boyutlarında, beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümü ve spor yöneticiliği bölümü öğrencilerinin antrenörlük eğitimi bölümü öğrencilerine göre görev yönelimi hedef puanlarının daha yüksek olduğu görülmekte buna karşın ego yönelimli hedeflerde ise spor yöneticiliği bölümü öğrencilerinin beden eğitimi ve spor öğretmenliği ve antrenörlük eğitimi bölümü öğrencilerine göre daha yüksek puan aldığı görülmektedir. Yaş değişkenine göre hedef yönelimleri incelendiğinde pozitif yönlü bir ilişki görülmektedir. Yaşları daha büyük olan katılımcıların hedef yöneliminin de yükseldiği görülmektedir. Daha uzun süreli, spor deneyimine sahip katılımcıların görev yönelimli hedeflerinin yüksek fakat ego yönelimli hedeflerin ise düşük seviyede olduğu görülmektedir.

The aim of this study was to investigate the target orientations of students participating in inter-university sports competitions in terms of various variables. The research was designed descriptively in the screening model. The study was attended by athletes who participated in the activities of the University Sports Federation in the 2017-2018 academic year. The scales used in the study were applied face-to-face with 226 athletes. In the study, 12 scales which were not properly filled were not evaluated. In order to determine the demographic characteristics of the participants in the study, a 7-item uyar Personal Information Form da prepared by the researcher and the 13-item Sport Task and Ego Orientation Scale developed by Chi and Duda in 1993 and adapted to Turkish by Toros in 2000 to determine the target orientations of the individuals (7 tasks, 6 ego orientations). According to the findings obtained from the research; 132 in various sports branches (Futsal, Volleyball, Handball, Futsal, Rugby) and related with individual sports (Climbing, Wrestling, Swimming, Skiing, Kick box, Orienteering, Chess, Athletics, Judo, Karate, Badminton, Tennis, Wushu) male (61.7%), (X = 22.43 ± 4.43) and 62 female (38.3%), (Xyaş = 22.01 ± 4.43) were determined to participate in the study. On the other hand, when the subscales of the target orientation scale are analyzed according to the gender variable, it is seen that the average scores of the female participants are higher than the male participants. When the points taken by the participants in the team and individual sports were taken into consideration, it was determined that the target orientation scale was high in the target orientation scale, the task orientation goals were high in the participants of the team sport, and the ego orientation was high in the participants. When the target orientations are examined according to the department variable they are studying; In the sub-dimensions of target orientation scale, it is seen that task orientation target scores are higher than physical education and sports education department and sports management department students, but in ego oriented targets; it is seen that it gets higher scores. When the target orientations are examined according to the age variable, a positive relationship is observed. It is seen that the target orientation of the participants, who are older, also increased. It is seen that the participants with a longer duration of sport experience have higher task-oriented goals, but ego-oriented goals are low.