Bulanık doğrusal programlama ve bir üretim planlamasında uygulama örneği

Abstract

20. yüzyılın balarında, karmaık gerçek dünya problemlerini kesin matematikselmodeller haline getirmek, bilim ve mühendisliin temel eilimi olmu ve yöneylemaratırması, gerçek dünya karar verme problemlerine uygulanmaya balamıtır. Ancakuygulamalı durumlar, genellikle iyi tanımlanmı deildir ve bu nedenle kesin olarak tarifedilemez. Bu kesin olmayı, tesadüfî olmaktan çok belirsizlikten ileri gelmektedir. Bunun içinklasik yöneylem aratırması yaklaımları, uygulamalı karar verme problemlerinin çözümündegerçekten uygun olmayabilir.1965 yılında Zadeh tarafından temelleri atılan bulanık küme teorisi, gerçek dünyanınmatematiksel olarak ifade edilmesini, böylece klasik matematiin yarattıı kesin sınırlarınaılarak belirsizliin karar süreçlerinde yer almasını salamıtır.Klasik matematiksel programlama modellerinin belirsizlik içeren durumlarıincelemede yetersiz kalması nedeniyle yapılan bu çalımanın temel amacı, bulanıklık altındaen iyi karar vermeyi salayan modellerden biri olan Bulanık Dorusal Programlama (BDP)modelinin iletmelerin üretim planlamasında önemli bir araç olarak nasıl kullanılabileceiniortaya koymaktır. Bu çalıma, bulanık küme teorisi ile karar vericiye klasik küme teorisindendaha geni bir hareket alanı salayarak Dorusal Programlama (DP) modelinin gerçekdünyayı yansıtma becerisine ve uygulanabilirliine katkıda bulunmutur.

In the early twentieth century, reducing complex real-world problems into precisemathematical models became the main trend in science and engineering and OperationsResearch (OR) has been applied to real-world decision making problems. However, practicalsituations are often not well-defined and thus can not be described precisely. This imprecisenature is actually fuzziness rather than randomness. Therefore, traditional OR approaches maynot really be suitable for solving practical decision making problems.Fuzzy set theory, that was proposed by Zadeh in 1965, provides to express real worldmathematically thus to take part uncertainty in decision process by passing over certainlimitations classical mathematic create.The aim of this study which is prepared since classical mathematical programmingmodels are inadequate to examine situations that consist of uncertainty; is to bring up howFuzzy Linear Programming (FLP) model which is one of the models providing the bestdecision-making under fuzzy environments can be used at business production planning. Thisstudy contributes to capability of reflecting real world and applicability of LinearProgramming (LP) model with fuzzy set theory by supplying decision maker a wider movingarea than classical set theory.