Tükürük makro/mikro element ve sitokin düzeylerinin periodontal hastalık ile ilişkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Tükürük, tamamen invaziv olmayan bir örnekleme yöntemi olup yapısında mikrobiyal ve konak cevap belirteçlerini içermektedir. Tükürük, periodontitis, sistemik hastalıklar, ağız kanserleri ve çürük için bir tanı sıvısı olarak değerlendirilebilmektedir. Bu çalışmada, sağlıklı, gingivitisli, agresif ve kronik periodontitisli bireylerde, tükürükte var olan makro/mikro elementlerin Developmental endothelial locus-1 (Del-1), Lymphocyte function-associated antigen 1 (LFA-1), ve Interlökin 17 (IL-17) sitokin düzeylerinin tespit edilerek gruplar arası karşılaştırılması amaçlanmıştır.Bu çalışmaya, Selçuk Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesine başvuran, sistemik olarak sağlıklı, sigara içmeyen, klinik ve radyografik olarak teşhisi konulmuş (50 sağlıklı, 50 gingivitis, 50 kronik periodontitis ve 40 agresif periodontitis) toplam 190 birey dahil edildi. Çalışmaya dahil edilen her bireyin klinik periodontal kayıtları alındıktan sonra, bireylerden uyarılmamış tükürük örnekleri element ve sitokin analizi için toplandı. Tükürük örnekleri, makro/mikro elementlerin ICP-MS (Inductively Coupled Plasma-Mass Spectrometer) ile ve sitokinlerin de ELISA yöntemi ile analizi sürecine kadar -80 C˚ de saklandı.Analizlerin sonuçları, gruplar arasında, tespit edilen elementler arasında, Zn hariç, element seviyeleri açısından istatistiksel olarak anlamlı fark olduğunu gösterdi (p <0.001). Periodontal olarak sağlıklı ve gingivitis grubu ile kıyaslandığında her iki periodontitis grubunda da daha yüksek element seviyeleri kaydedildi. Kronik ve agresif periodontitisli gruplarda, sağlıklı ve gingivitisli gruplara oranla istatistiksel olarak anlamlı seviyede daha yüksek IL-17 seviyeleri tespit edildi. Aksine, kronik ve agresif periodontitisli gruplarda, sağlıklı ve gingivitisli gruplara oranla istatistiksel olarak anlamlı seviyede daha düşük Del-1 seviyeleri tespit edildi. En yüksek tükürük LFA-1 seviyesi, kronik periodontitis ve gingivitis grubuyla karşılaştırıldığında agresif periodontitis grubunda, en düşük tükürük LFA-1 seviyesi ise sağlıklı grupta tespit edildi.Bu çalışmanın sonuçları, tükürük element ve sitokin düzeylerinin periodontal sağlık ve hastalık için belirleyici olabileceğini göstermiştir. Ancak, tükürük elementlerinin ve Del-1, LFA-1 ve IL-17 arasındaki etkileşimin periodontal hastalıkta bir rolü olup olmadığını anlamak için periodontal tedavi öncesi-sonrası değerlendirmeleri içeren daha ileri çalışmalara ihtiyaç vardır.

Saliva is readily accessible and non-invasive collection method, and contains locally produced microbial and host response mediators. Saliva has been increasingly evaluated as a diagnostic fluid for detecting periodontitis, systemic disorders, oral cancers and caries. The purpose of this study was to investigate and compare salivary development endothelial locus-1 (Del-1), lymphocyte function-associated antigen-1 (LFA-1), interleukin-17 (IL-17) cytokines and salivary macro/micro elements' levels in patients with healthy, gingivitis, aggressive and chronic periodontitis status.In this study, systemically healthy and nonsmokers 190 participants from Selcuk University Faculty of Dentistry, Periodontology (50 healthy, 50 gingivitis, 50 chronic periodontitis and 40 generalized aggressive periodontitis) were included. Clinical periodontal parameters were recorded, and unstimulated saliva samples were collected from patients for the element and cytokine analysis. Samples were stored in -80 ˚ C until analysis with ICP-MS and ELISA.The results of analysis demonstrated that there was statistically significant difference for all elements among the groups except Zn (p<0.001). Higher element levels were noted in both periodontitis group when compared to gingivitis and periodontally healthy group. Higher IL-17 was noted in both periodontitis groups when compared to gingivitis and periodontally healthy group. Conversely, lower Del-1 levels were noted in both periodontitis groups when compared to gingivitis and periodontally healthy group. Highest LFA-1 level was noted in aggressive periodontitis group when compared to chronic periodontis and gingivitis groups. Lowest LFA-1 level was observed in periodontally healthy participants.The results of this study demonstrated that element and cytokine levels in saliva might be determinative for the periodontal health and diseases. However, further studies are required to understand whether there is a role of salivary elements in periodontal diseases and to clarify interaction of Del-1, LFA and IL-17 in the studies evaluating before and after periodontal treatment.