İmplant destekli protezlerde ölçü materyali ile model alçısının teknik hassasiyete etkisinin incelenmesi

Abstract

Dental implantlar, tam ve parsiyel dişsizlik olgularında protetik restorasyonlara desteklik ve tutuculuk sağlamak amacı ile sıklıkla kullanılmaktadırlar. İmplant destekli protezlerin başarısında, üst yapının implantlara ve abutmentlara olan pasif uyumu çok büyük önem taşır. Protez üst yapısında pasif uyum olmamasının nedenleri multifaktoriyeldir. Ölçü aşamasında, alçı model hazırlığında ve protez yapımındaki hatalar; kuvvet dağılımında eşitsizlik, protez ve abutment vidası gevşemesi ve okluzal düzensizlikler gibi protetik komplikasyonlara yol açar. Doğru ve pasif uyuma sahip protez elde edilmesindeki ilk aşama, ölçü işlemleri ile implantların intraoral ilişkilerinin modele yansıtılmasıdır. Doğal diş üzerine uygulanan protetik restorasyonlarda ölçüye bağlı küçük uyumsuzluklar periodonsiyum tarafından tolere edilebilirken, bu tarz bir uyum mekanizmasına sahip olmayan implant üstü restorasyonlarda ölçü işleminin doğruluğu çok daha önemli bir nokta olarak karşımıza çıkmaktadır. Ölçü yöntemi, ölçü kopinglerinin splintlenmesi veya splintlenmemesi, implantların açıları, implant sayıları, ölçü materyallerinin boyutsal stabilitesi, alçının sertleşme sırasındaki genleşmesi ve ölçü kaşığının tasarım ve rijiditesi ölçünün doğruluğunu etkileyen faktörlerdir. Ölçü maddeleri yıllar içerisinde en doğru, en hassas detayı kaydedebilmek için değişimlere uğramıştır. Yapılan çalışmalar ile boyutsal stabiliteleri, yırtılma dirençleri, biyouyumlulukları gibi birçok fiziksel ve kimyasal özellikleri iyileştirilmeye çalışılmıştır. Her bir ölçü maddesinin farklı doğruluk hassasiyeti vardır. Güncel araştırmalara göre kullanılan en hassas ölçü maddeleri polieter ve polivinil siloksanlardır. Alçı ile hazırlanan dental modellerin yüzey özellikleri, dental laboratuarda gerçekleştilen işlemler üzerinde önemli etkiye sahiptir. Alçı model ölçüyü doğru şekide kopya etmeli, tüm nihai detayları sağlamalı bunlara ek olarak boyutsal olarak stabil olmalı ve abrasyona karşı dirençli olmalıdır. Bu çalışmanın amacı, implant destekli protezlerin yapımında kullanılan farklı ölçü materyalleri ve model alçısı tiplerinin implantların laboratuara transferini nasıl etkilediklerini araştırmaktır. Otopolimerizan akrilik rezinden hazırlanan anterior dişsiz alt çene ana modelde kanin bölgelerine birbirine paralel iki implant yerleştirildi. İki farklı ölçü materyali (polieter, polivinil siloksan) kullanılarak indirek teknikle toplam 72 adet ölçü alındı. Ölçüler üç farklı dental alçı ile döküldü (tip 3, tip 4, tip5). Ana model ve alçı modeller üç boyutlu optik tarayıcı ile taranmıştır. Ana model referans alınarak çalışma modellerinde lineer ve açısal ölçümler yapılmıştır. Elde edilen veriler MANOVA ve Shapiro Wilk testi kullanılarak istatistiksel olarak analiz edilmiştir (p=0,05). Sonuçta, ana modeldeki implant pozisyonları, hiçbir çalışma modeline birebir transfer edilememiştir. Ölçü materyalleri (polieter, polivinil siloksan) arasında istatiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunamamıştır (p>0,05). Dental alçılar arasında da istatiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunamamıştır (p>0,05). Anahtar Sözcükler: İmplant ölçüsü; Dental alçı; Çalışma modeli

Dental implants have been used frequently in completely and partially edentulous cases to provide retention and stability to prosthetic restorations. Passive fit of superstructure on implants and abutments has much importance in the success of implant prosthodontics. Reasons why prosthetic superstructure not exhibit passive fit are multifactorial. Faults occur during impression making, analogue placement and superstructure fabrication lead to prosthetic complications like uneven force distribution, loosening of superstructure or abutment screws and occlusal discrepancies. Reproduction of the intraoral relationship of implants through impression procedures is the first step in achieving an accurate and passive fit of prosthesis. Small discrepancies depending on impression can be tolerated by periodontium in tooth-supported restorations; however the accuracy of the impression becomes much more important in implant-supported restorations since the implant does not have an adaptive mechanism as in a tooth. Factors affecting the accuracy of such impressions include: Impression technique, splinting or not splinting the impression copings, implant angulation, the number of implants, dimensional stability of the impression material, the setting expansion of stone and the design and rigidity of the impression tray are the factors that affect the accuracy of implant impressions. Over the years, impression materials have undergone change in order to provide most accurate and precise detail. Physical and chemical properties like dimensional stability, tear strength and biocompatibility have been tried to increase by conducting new studies. Each impression material has different accuracy sensitivity. Existing research point at polyether and polyvinyl siloxane as the most sensitive types of impression materials. Surface properties of dental casts have critical importance in dental laboratory procedures. Dental stone cast are required to accurately reproduce the impressions they are made from, providing all the fine details, in addition to being dimensionally stable and resistant to abrasion. The purpose of this study is to investigate efffects of different impression materials and dental stone types used in implant supperted restorations on laboratory transfer. A lower jaw master model with anterior teeth missing were prepared from self curing acrylic resin. Two implants were placed parallel to each other and the teeth axis in canine regions by using surgical guides. A total of 72 impressions were obtained using two impression materials (polyether, polyvinyl siloxane) with indirect impression technic. The impressions were poured with three different dental stones (type III, type IV, type V). Master model and study casts were scanned a 3-dimensional optical scanner. Taking master model data as reference, linear and angular measurements of study casts were made. Data were statistically analyzed using MANOVA and Shapiro Wilk test (p=0,05). As a result, none of the study casts transferred the exact implant positions in master model. The differences between the two impression materials, polyether and polyvinyl siloxane, were not statistically significant (p>0,05). The differences between three dental stones (type III, type IV, type V) were also not statistically significant for both polyether and polyvinyl siloxane (p>0,05).Key Words: Implant impression; Dental stone; Study cast