Teknik eğitimde programlanabilir denetleyiciler (PLC) eğitimi

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, teknik okullarda okutulan Programlanabilir Denetleyiciler dersi için kaliteli standartlarda bir eğitim vermek amaçlanmıştır. Bu hedef doğrultusunda hazırlanan tez dokuz bölümden oluşmaktadır. 1. Bölüm giriş bölümüdür. Burada Programlanabilir Lojik Kontrolörlerin (PLC) tarihi gelişimi ve ülkemizde mesleki ve teknik okullarda PLC eğitiminin son durumu anlatılmıştır. 2. Bölümde PLC lerin donanım elemanları açıklanmıştır. PLC giriş/çıkış modülleri, merkezi işlem birimi, bellek üniteleri ve program yükleyiciler bu bölümde incelenmiştir. 3. Bölüm PLC lerin programlama yöntemlerini içermektedir. Burada klasik kumanda devrelerinin hazırlanıp bunlara göre ladder diyagramlarının oluşturulması ve deyim listelerinin çıkartılması çeşitli örneklerle incelenmiştir. 4. Bölümde, eğitimi verilmek için seçilen Mitsubishi, Idec, Siemens Simatic ve AEG marka PLC lerin teknik özellikleri ve fonksiyon kapasiteleri tablolar halinde verilmiştir. 5. Bölüm lojik işlem komutlarının seçilen PLC lere göre programlanmasını açıklamaktadır. Burada ladder basamağına başlama komutları, OR, AND, NOR, NAND gibi lojik işlem komutları, SET ve RESET komutları ile program kontrol komutları incelenmiştir. 6. Bölüm PLC lerin fonksiyonları ve bunların programlanmasını içermektedir. Burada, seçilen PLC modellerine göre, zamanlama, sayma, veri işleme, veri kaydırma, hesaplama gibi işlevler incelenmiştir. 7. Bölüm PLC veri işleme ve hesaplama fonksiyonlarının gerçekleştirilmesini anlatan bölümdür. Burada PLC deki veri kaydediciler ve bunlar arasındaki aritmatik işlemlerin gerçekleştirilmesi, veri karşılaştırılması incelenmiştir. 8. Bölüm eğitim uygulamaları bölümüdür. Burada çeşitli endüstriyel eğitim örnekleri verilmiştir. 9. Bölüm sonuç ve öneriler bölümüdür. Bu bölümde ülkemizde, teknik okullardaki PLC eğitiminin problemleri ve bunlara yönelik çeşitli çözüm önerileri sunulmuştur. Ayrıca 14 haftalık bir PLC eğitimi için müfredat programı hazırlanmıştır. in

ABSTRACT In this study, the aim is to give a qualified education for the Programmable Controllers Course taught at technical schools. So the thesis considering the goal consists of nine chapter. First chapter is introduction. The historical development of Programmable Logic Controllers and the later status of PLC Education at vocational and technical schools in our country have been explained in this section. In the second chapter, PLC hardware components have been explained. PLC I/O module, Central Processing Unit, Memory and Program Loaders have been examined in mis section. The third chapter contains PLC programming methods. Here, designing classical control circuit (DIN, ANSI standarts) and creating ladder diagrams related to these designs and preparing command lists have been examined with various samples. In the fourth chapter, PLCs Mitsubishi, Idee, Siemens Simatic, AEG selected to be taught have been given in the tables in the respect of technical specifications and the capacity of function. The fifth chapter explains logic process commands to program PLCs selected. Here, ladder step initializig commands, OR, AND, NOR, NAND logic commands, SET-RESET and master control commands have been explained. The sixth chapter contains PLCs' functions and their programming procedures. Here, functions such as timing, counting, and data shifting depending on the PLC types have been examined. The seventh chapter explains PLC data processing and computing functions. Here, data registers in PLC and arithmetic processes and data comparing beetween the registers have been examined. The eighth chapter is educational applications section. Here, several industrial educational samples were given. The ninth chapter is result and suggestions part Here, the problems of PLC Education at technical schools in our country and suggestions to solve those problems have been presented. An education plan on PLCs for a 14 weeks schedule has been prepared. IV