Akut acil durumlarda hastaların acil servise başvurmadan önce yaşadığı probleme yönelik ilaç kullanma davranışları ve bireysel uygulamalarının belirlenmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı akut acil durumlarda hastaların acil servise başvurmadan önce yaşadığı probleme yönelik ilaç kullanma davranışları ve bireysel uygulamalarının belirlenmesidir.Gereç ve yöntem: Çalışma tanımlayıcı-kesitsel türdedir ve 10.08.2019- 15.11.2019 tarihleri arasında Sivas ilinde yer alan bir üniversite hastanesinin acil servisine başvuran ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından belirlenmiş 32 acil duruma uyan 245 hasta ile tamamlanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak `Tanıtıcı Bilgiler Formu` ve `Acil Öncesi İlaç Kullanımı ve Bireysel Uygulamalar Formu` olmak üzere iki form kullanılmıştır. Araştırma verileri SPSS 23,0 programı kullanılarak Frekans, Yüzde ve Ki-kare analizleri yapılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde p<0.05 anlamlı değer kabul edilmiştir. Çalışmamız Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Etik Kurulu tarafından onaylanmış ve hastalardan bilgilendirilmiş onamları alınmıştır.Bulgular: Çalışmaya katılan hastaların %49.8'i kadın ve %50.2' si erkek hastalardan olmakla birlikte; hastaların çoğunu gençler oluşturmuştur ve yaş ortalaması 48.79±22.91 olarak hesaplanmıştır. Çalışmaya katılan hastaların tanıları sırasıyla en çok akut batın, yüksek ateş ve myokard infarktüsü/aritmi 'den oluşmaktadır. Hastaların %44.9'unun günlük yaşamlarında reçetesiz ilaç kullandığı ve kullanılan ilaçların %72.1'ini ağrı kesicilerin oluşturduğu saptanmıştır. Hastaların %31.8'inin acil öncesi bireysel bir sağlık uygulaması yaptığı görülmüştür. Yapılan uygulamalar içerisinde en sık bitkisel ürünler (%9.4) yer almaktadır. Hastaların %24.1'inin acile başvuru öncesinde yaşadığı problemi için en az bir ilaç aldığı görülmüştür. Hastaların yaş, cinsiyet, eğitim durumu, kronik hastalık ve sağlık çalışanı yakını olmalarına göre acil öncesi ilaç kullanma davranışları arasında istatistiksel açıdan önemli bir fark(p>0.05) bulunmamıştır. Eğitim durumu üniversite ve üstü, yaş aralığı 18-30 ve aynı zamanda sağlık çalışanı yakını olan bireylerin diğer guruplara göre istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde (p<0.05) daha fazla oranda acil öncesi yaşadığı probleme yönelik bireysel sağlık uygulamaları yaptığı belirlenmiştir. Sonuç ve öneriler: Hastaların önemli bir kısmı acil öncesinde bireysel bir uygulama yapmış ve yaşadığı probleme yönelik ilaç kullanmıştır. Bu bağlamda acil serviste çalışan sağlık profesyonelleri tarafından veri toplama, tedavi ve bakımı planlama süreçlerinde hastaların bu durumlarının özellikle dikkate alınması, aynı zamanda toplumun acil öncesinde ilaç kullanımı ve bireysel uygulamaları konusunda sistematik eğitimlerinin gerçekleştirilmesi önerilmektedir.Anahtar kelimeler: Acil servis, ilaç kullanımı, bireysel uygulamalar, acil servis öncesi.

Aim: The aim of this study is to identfy drug using behaviors and individual practices for the problem experienced by the patient before applying to the emergency department in case of acute emergencies.Material and Method: The study is complementary-cross-sectional and with 245 patients who applied to the emergency department of a university hospital in Sivas province between 10.08.2019 and 15.11.2019 and matched 32 emergencies identified by the World Health Organization completed. Two forms were used as a data collection tool: 'Introductory Information Form' and 'Pre-Emergency Drug Use and Individual Application Form'. The research data was used in the SPSS 23.0 program to analyze Frequency, Percentage and Ki-square.A significant value of 0.05 was accepted in the evaluation of the data. Our study was approved by the Ethics Committee of Sivas Cumhuriyet University and informed consent was obtained from the patients.Findings: 49.8% of patients participating in the study were female and 50.2% male patients Although the majority of patients formed the young average age of 48.79 + - is calculated as 2291. Diagnosis of patients participating in the study, consists of, respectively, the most acute abdomen, high fever and myocardial infarction / aritimi. It is determined that 44.9% of patients used drugs without prescription in their daily lives and 72.1'n% of drugs used arethe painkillers . 31.8% of of the patients were found to have an individual health application before emergency. Among he most the common applications (9.4%) are herbal products It was observed that 24.1% of the patients had taken at least one drug for the problems they experienced before applying to emergency services. There was no statistically significant difference between pre-emergent drug use behaviors according to the age, gender, and educational status of the patients, chronic illness and relatives of the healthcare worker. (P>0.05) It was determined that individuals with education level of university and above, age range 18-30 and also relatives of healthcare workers performed individual health applications for the problem they experienced before the emergency in a statistically significant (p <0.05) rate compared to other groups.Conclusion and suggestions: Most of the patients performed an individual application before the emergency and used drugs for the problem they experienced. In this context, it is recommended that healthcare professionals working in the emergency department take special consideration of these conditions in data collection, treatment and care planning processes, as well as systematic trainings of the community on the use of drugs and individual applications of before emergencies.Keywords: Emergency department, drug use, individual applications, pre-emergency.