The Jewish communities in the making of İstanbul Intra Muros: 1453-1520

Abstract

oz SURİÇİ İSTANBUL'UN KURULUŞUNDA YAHUDİ CEMAATLERİ: 1453-1520 Akyalçın, Dilek Yüksek Lisans, Tarih Bölümü Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Stefanos Yerasimos Şubat 2003, 183 sayfa Konstantinopolis'in fethinden sonra, II. Mehmed ekonomik açıdan gelişmiş bir şehir yaratma politikası izledi. Bu politikanın sonuçlarından biri de Ayasofya ve Fatih külliyelerinin kurulmasıdır. İstanbul'daki pek çok gayrimenkul bu vakıflara tahsis edilmişti. Bu gayrimenkuller Ayasofya cibayet ve Fatih vakfiyelerinde listelenmiştir. Bu tezde, İstanbul Yahudileri Fatih vakfiyeleri (1472 ve tarihsiz) ve Ayasofya (1489 ve 1520) cibayet defterleri aracılığı ile incelenmektedir. Yahudi nüfusu, yerleşim bölgeleri ve gayrimenkulleri üzerinde durulmaktadır. Ayrıca mahallelerin isimlendirilme süreci, Yahudi gayrimnekullerinin el değiştirme süreci ve Sefarad Yahudilerinin İstanbul'a gelişi üzerinde de durulmaktadır. Anahtar Kelimeler: Vakıf Defterleri, İstanbul, Yahudiler, Sefaradlar, Nüfus, Mahalleler, Gayrimenkuller. iv

ABSTRACT THE JEWISH COMMUNITIES IN THE MAKING OF ISTANBUL Intra Muros: 1453-1520 Akyalçın, Dilek M.S., Department of History Supervisor: Dr. Stefanos Yerasimos February 2003, 183 pages After the conquest of Constantinople, Mehmed II pursued policies of creating an economically flourished city. One of the results of these policies was the establishment of the waqfs of Ayasofya and Fatih complex. Many of the immovable properties in Istanbul were allocated to these waqfs. These properties were listed in the cibayet registers of Ayasofya and waqf registers of Fatih. In this thesis, the Jews of Istanbul is studied through the waqf registers of of Fatih complex (1472 and without date) and cibayet registers of Ayasofya (1489 and 1519). The emphasis is on the Jewish population, their places of settlement, and their properties. Furthermore, naming process of quarters, changing hands of Jewish properties, arrival of Sephardic Jews in Istanbul are analyzed. Keywords: Waqf registers, Istanbul, Jews, Sephardic Jews, Population, Quaters, Properties. m