Kuruluş yeri seçiminin çok kriterli karar verme yöntemleriyle uygulanması

Abstract

Kuruluş yeri seçim kararı, işletme kurulduktan sonra değiştirilmesi zor ve çok maliyetli bir iştir, bu yüzden işletmeler açısından çok önemli bir karardır. Optimal kuruluş yerinin seçimi, işletmelerin, faaliyetlerini en az maliyetle ve maksimum kazançla gerçekleştirmelerine ve varlıklarını verimli bir şekilde sürdürmelerine fırsat vermektedir. İşletmeler, uzun süre varlıklarını sürdürecekleri coğrafi alanın belirlenmesi gibi kritik kararlarda, karar verme sürecinde yardımcı olan sayısal yöntemlerden faydalanmaktadırlar. Karar verme işlemi bireysel olabileceği gibi grup olarak da gerçekleştirilebilmektedir. Alternatiflerin ve kararı etkileyen faktörlerin sayılarının çok olması durumunda, bu alternatiflerin önem dereceleri işletmenin konuyla ilgili uzman yöneticileri tarafından değerlendirilerek en uygun yer seçilir. Bunun için de çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemlerinden faydalanır.Mermer Fabrikası kuruluş yeri seçimi, mermercilik yönetimi stratejilerinin en önemli öğeleri arasındadır ve isletmenin başarısını etkileyen en kritik faktörlerdendir. Bir mermer fabrikası yeri, farikanın satışları ve kârı üzerinde önemli ölçüde etkilidir ve bu nedenle fabrikanın başarısı açsından hayati önem taşımaktadır. İyi bir konumlanma çoğu zaman yönetim hatalarının telafi edilmesi anlamına gelirken, kötü bir konumlanma en yetenekli girişimcilere bile ciddi anlamda zorluklar çıkarabilmektedir. Bu nedenle, kuruluş yeri dikkatle ve özenle seçilmelidir.Bu çalışmanın amacı; çok kriterli karar verme tekniklerinden AHP, VIKOR ve TOPSIS'in işletmeler için hayati önemi olan kuruluş yeri seçiminde uygulanmasıdır.Çalışmamız üç bölümden oluşmuştur. Birinci bölümde kuruluş yeri kavramlarından bahsedilmiş, ikinci bölümde kuruluş yeri seçimi yöntemlerinden ve üçüncü bölümde de bir mermer fabrikasında kuruluş yeri seçimi uygulaması yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: KuruluĢ Yeri Seçimi, Çok Kriterli Karar Verme, AHP, VIKOR, TOPSIS

Decision of foundation location selection is an important decision for foundations because it is hard to change and costly after it is established.Best choice of foundation location gives opportunity to entities to operate with minimum cost and maximum earnings and asset efficiently.Business firms takes the advantage of numeritical methods which helps during decision making process such as determination of geographical area in where they can exist for long term. Decision making process can be both individual and as a group.In the case of plenty alternatives and factors that effect decision the severity of the alternatives are evaluated by related managers and most proper place is selected.Multi Criteria Decision Making (MCDM ) is used fort hat process.Marble factory foundation place selection is the most critical factor that effects the success of entity.Location of marble factory has significant effect on sales and profit for this reason it is vital for factory's success.While well positioning can compensate for mismanagement most of the time,ill positioning can create serious trouble even for talented entrepreneur.Therefore, location of foundation should be chosen carefully. Purpose of this research is application of AHP,VIKOR and TOPSIS,tecniques of multi criteria decision making,having vital importance for foundations . Research consists of three sections.In the first section concepts of foundation location is mentioned,in the second section methods of foundation location selection is talked on and in the third section in a marble factory location selection is applied.Keywords : Facility Location Selection, Multi Criteria Decision Making, AHP, VIKOR, TOPSIS