Hukuki güvenlik ilkesi açısından katma değer vergisinin değerlendirilmesi

Abstract

Hukuk devleti, devletlerin kişi hak ve özgürlüklerine müdahalesine sınır getiren bir müessese olarak dikkat çekmektedir. Gerek kazanılmış haklara saygı, gerek kanunların geçmişe yürümezliği ve gerekse de belirlilik ilkelerini içerisinde barındıran hukuk devleti, demokratik düzenin sağlanmasında önemli bir işleve sahiptir. Hukuk devletinin önemli unsurlarından birisi hukuki güvenlik ilkesidir. Devletlerin gerçekleştirdikleri faaliyetlerin hukuki güvenliğe aykırı olmaması toplumsal düzen için gereklidir. Yukarıda sayılan kazanılmış haklara saygı, kanunların geçmişe yürümezliği ve belirlilik ilkeleri esas itibariyle hukuki güvenlik ilkesinin alt unsurlarını oluşturmaktadır. Hukuki güvenlik ilkesine uyumluluğu açısından pek çok mevcut düzenleme inceleme altına alınabilir.Vergilerin kanuniliği ilkesinin doğal bir sonucu olarak tüm vergi yasalarının kişi hak ve özgürlüklerini olumsuz yönde etkilemeyecek şekilde düzenlenmesi gerekir. Bununla birlikte vergi yasaları bireylerin maddi ve manevi varlığını sürdürme haklarını ihlal edecek uygulamalar barındırmamalıdır. Bu hukuki güvenlik ilkesi ve onun alt ilkeleri açısından büyük önem taşımaktadır.Türk Vergi Sistemi dolaylı ve dolaysız vergilerden oluşan ve hukuk devletinin pek çok ilkesini içerisinde barındıran bir yapıdır. Bu yapı içerisinde dolaylı vergiler sınıfında yer alan Katma Değer Vergisinin yeri yadsınamaz.Bu nokta da, genelde Türk Vergi Sistemi özelde çalışmayla ilintili olarak Katma Değer Vergisi bazı açılardan eleştirilmektedir. Özellikle Katma Değer Vergisi'nin hukuki güvenlik ilkesiyle çelişen yönlerinin olduğu literatürde tartışılan bir konudur. Çalışmada Katma Değer Vergisi'nin hukuki güvenliği incelenmiş, mevcut sorunlar belirtilmiştir. Bu sorunlara ilişkin Yüksek Mahkeme kararları ispatlayıcı bir rol oynamıştır. Yine seçilmiş bazı ülkelerin Katma Değer Vergisi yapıları da söz konusu ülkelerin anayasaları, katma değer vergisi kanunları ve mevcut yüksek mahkeme kararları ışığında incelenmiştir. Ayrıca çalışmada Katma Değer Vergisi uygulamayan, bunun yerine farklı vergilere mevzuatlarında yer veren ülkelere de değinilmiştir. Nihayetinde Türkiye'de uygulanan Katma Değer Vergisi Yapısına ilişkin bir çözüm önerisi sunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Hukuki güvenlik ilkesi, Vergilendirme yetkisi, KatmaDeğer Vergisi, Hukuk devleti

Rule of law, the state of the person is drawing attention as an institution that will limit the interference with rights and freedoms. Both vested in past retrospective change of law required by law and the fact that in hosting the specificity principle of the rule of law has an important function in maintaining the democratic order.One of the important elements of civil law is the legal security policy. States is not contrary to the legal security of their activities is necessary for social order. Respect for the rights acquired the above, past retrospective change of law and certainty of law principles constitute the sub-elements of the essentially legal security policy. Be under a lot of scrutiny in terms of compliance with existing regulations legal security policy.People of all tax law as a natural consequence of the tax principle of legality must be arranged so as to affect adversely the rights and freedoms. However, tax laws will violate the rights of individuals to maintain the tangible and intangible assets should not host applications. This law is of great importance in terms of security policy and its sub-principles.Turkish Tax System consisting of direct and indirect taxes and a structure that embraces many principles of the rule of law. Located in indirect taxes Added Value undeniable place of the tax class in this structure.This point is usually in connection with the work of the Turkish Tax System special VAT is criticized in some ways. In particular, an issue discussed in the literature is contradictory aspects of VAT legal security policy. The study will examine the legal security of VAT, the existing problems will be noted. Supreme Court decisions on these issues will play a role probative. Again, some countries of the world selected Value Added Tax structure in the constitution of the country concerned, the value added tax law, and will be examined in the light of the current high court decision. Also in study the application of Value Added Tax, the different tax instead of the country that will be mentioned in the legislation. Ultimately, the implementation of Value Added Tax in Turkey suggest a solution for the building will be presented.Key Words: Legal security policy, Taxation authority, Value Added Tax, Therule of law