Benzin ve motorin yakıtlı motorlarda LPG kullanımı

Abstract

ÖZET Türkiye'deki, içten yanmalı motorlarda, yakıt olarak benzin ve motorin, ağırlıklı bir şekilde kullanılmaktadır. Sıvılaştırılmış petrol gazının (LPG) oktan sayısı yüksektir. Ayrıca LPG, motor içerisinde daha uniform bir karışım oluşturabilmekte, motorine göre is teşekkül ettirmemekte ve gürültü seviyesi düşmektedir. LPG fiyatlarının başlangıçta çok cazip seviyelerde tutulması da kullanımını yaygınlaştıran bir faktör olmuştur. Böylece alternatif yakıt olarak, LPG sistemi taşıtlarda belirli bir kullanılma alanına sahip olacaktır. Benzinli motorda sıvılaştırılmış petrol gazı kullanmak için motorun orijinal dizaynında değişiklik yapmak gerekmez, fakat dizel motorunda kalıcı dizayn değişiklikleri yaparak otto prensibine dönüştürülmesi gerekmektedir. Buji ateşlemeli motorlarda sıvılaştırılmış petrol gazı, gaz fazına geçirilerek havayla karıştırılıp emme manifolduna oradan da yanma odasına gönderilmektedir. Bu yüksek lisans tez çalışmamda; benzinli ve dizel motorlarda, yakıt olarak sıvılaştırılmış petrol gazı kullanılmasının; yakıt maliyetine ve egzoz emisyonlarına etkisi incelenmiştir. Birici Deney aracı olarak seçilen Lada Samaraya sıvılaştırılmış petrol gazı sistemi ilave edilerek, farklı hız kademelerinde şasi dinamometresinde test edilmiştir. Sıvılaştırılmış petrol gazı, dünya piyasasında ve Türkiye'de benzinden daha ucuz olduğu için; sıvılaştırılmış petrol gazlı araçların benzinli araçlara göre yakıt tüketim maliyetinin %67-67,5 oranında (yaklaşık olarak üçte birine indirmektedir) daha ekonomik olduğu görülmüştür. İkinci deney aracı olarak seçilen 1993-456 numaralı İ.E.T.T. otobüsüne ait, RAB A MAN marka dizel motorda tadilatlar ve kalıcı dizayn değişiklikleri yapılarak, otto prensibine göre çalışması sağlanmış, yol testleri ve egzoz emisyon testleri yapılmıştır. Deney otobüsünde yakıt olarak sıvılaştırılmış petrol gazı kullanılmasının, aynı özelliklere sahip dizel prensibi ile çalışan ve motorin kullanan motora göre; yakıt tüketim maliyetini %47,5 (yaklaşık olarak yarıya indirmektedir) daha ekonomik hale getirdiği ve çevre dostu olduğu görülmüştür. II

UMMARY.asoline and diesel fuel are mostly being used in ignition-spark engines in urkey. In order to achieve the same energy more economically and to decrease ıe environmental pollution to the least, like in the developed countries, LPG is aen to be increasingly used in our country. here's no need to make any changes in the original design of the ignition-spark ngine in order to use LPG, but many changes will have to be made in the diesel ngine to transform it into Otto-princible. After the gas state LPG and air have een perfectly mixed, it is sent to the air chamber and then it goes into the burning Dom. a this study, the effects of the LPG over the expenditure for fuel and exhaust missions have been investigated. In Lada Samara, which was chosen to be the irst test vehicle, the LPG systems have been added to test by means of chassis ynamometer at different speed levels. Because LPG is cheaper than fuel both in 'urkey and in the world market, it was shown that the gasoline vehicle using LPG 5 %67-67,5 (approximately one third) more economical than that of using asoline. Changes in the diesel engine and permanent design changes has been iade in the RABA MAN engine, which belong to the İ.E.T.T. bus, (licenced 1993- 56) which was chosen for the second experiment, in order to make it work ccording to the Otto principle and to make exhaust emission test. From those ssts, it was investigated that the bus using LPG is %47,5 (approximately one half) lore economical with respect to that of using the other fuels and these vehicles re environment friendly. HI