Sağlıklı donörlerde trombosit aferezi işleminin kanın reolojik özellikleri üzerine etkisinin araştırılması

Abstract

ÖZETSAĞLIKLI DONÖRLERDE TROMBOS T AFEREZ ŞLEM N NKANIN REOLOJ K ÖZELL KLER ÜZER NE ETK S N NARAŞTIRILMASIGünümüzde sıkça uygulanan donör trombosit aferezi esnasında kan dokusu birtür yapay dolaşıma maruz kalmaktadır. Kan dokusunun akışkanlık özellikleridokulara yeterli kan akımının sağlanmasında belirleyici bir rol oynar. Sağlıklıkişilerde uygulanan aferezin kanın reolojik özelliklerine etkisini inceleyen çalışmayoktur. Çalışmada donör trombosit aferezinin kanın reolojik özellikleri üzerineetkisinin araştırılması planlanmıştır.Çalışmaya 20 sağlıklı donör alınmıştır. Aferez öncesi ve sonrasında alınanvenöz kan örneklerinde hemoreolojik paremetrelerden; eritrosit deformabilitesi birektasitometre kullanılarak farklı kayma kuvvetlerinde ölçülmüştür. Aynı cihaz ileotolog ve standart hematokritte (%40) eritrosit agregasyon indeksine bakılmıştır.Digital viskometer kullanılarak otolog ve standart hematokritte (%40) tam kanviskozitesi plazma viskozitesi ölçümleri yapılmıştır. Aferez öncesi ve sonrasındabiyokimyasal ve hematolojik paremetreler de değerlendirilmiştir. 8 kişilik alt birgrupta da Nitrik oksit vericisi sodyum nitroprussit'in trombosit aferezi sonrasındaazalmış eritrosit deformabilitesi üzerindeki etkisine bakılmıştır.Trombosit aferezi sonrasında eritrosit deformabilitesi belirgin olarakazalmıştır. 8 kişilik alt grupta SNP inkübasyonunun bu deformabilitedeki azalmayıgeri çevirdiği saptanmıştır. Hem otolog hem de standart hematokritte (%40) bakılaneritrosit agregasyon indeksinin azaldığı, sadece otolog hematokritte bakılan tam kanviskozitesinin azaldığı ve plazma viskozitesinin değişmediği bulunmuştur. Aferezsonrasında fibrinojen ve total kolestrol düzeyleri azalmış, hematokrit ise artmışbulunmuştur.Bu çalışmanın sonuçları sağlıklı donörlerde trombosit aferez işleminin kanınreolojik özeliklerini belirgin şekilde etkilediğini ve bu etkinin hem olumlu (eritrositagregasyonu ve tam kan viskozitesinde azalma) hem de olumsuz (eritrositdeformabilitesinde azalma) yönleri olduğunu göstermiştir.

SUMMARYEFFECT OF THROMBOCYTE APHERESIS APPLICATIONS ON BLOODRHEOLOGY PROPERTIES IN HEALTHY SUBJECTSDuring the thrombocyte apheresis that is used frequently today, blood tissueexposed to a kind of artifical circulation. Fludity of blood plays a major role toensure adequate blood supply to the tissues. There is no study available on the effectsof apheresis on blood rheology on healthy donors. The present study was designedthe effects of thrombocyte apheresis on the blood rheology.Venous blood samples were obtained before and after the thrombocyteapheresis in twenty healthy donors. As an Hemorheological parameter erythrocytedeformability was determined at various shear stresses by ektacytometry.Erythrocyte aggregation index was calculated with the same device at autolog andstandard hematocrit (%40) levels. By using digital viscometer whole blood viscosityat autolog and standard hematocrit (%40) levels, and plasma viscosity wereevaluated. Biochemical and haematologicial parameters were analyzed before andafter thrombocyte apheresis. The effect of sodium nitroprusside, a nitric oxide donor,on erythrocyte deformability after a thrombocyte apheresis was evaluated in eightdonors of a healthy subgroup.Erythrocyte deformability was clearly reduced after thrombocyte apheresis.SNP incubation was able to reverse the reduced erythrocyte deformability by athrombocyte apheresis. In both autolog and standard hematocrit levels erythrocyteaggregation index reduced, whereas only autolog hematocrit of whole bloodviscosity was found to be reduced and no change was observed in plasma viscosity.After thrombocyte apheresis, fibrinogen, total cholesterol concentration reduced, andhematocrit has increased.These results suggested that thrombocyte apheresis clearly effected bloodrheology in both favourable (decreased erythrocyte aggregation and whole bloodviscosity) and unfavourable (decreased erythrocyte deformability) ways.