Toplumsal cinsiyet olgusu ve ev eksenli çalışma: Aksaray ilinde bir alan araştırması

Abstract

Enformel sektör çalışma türlerinden olan ev eksenli çalışma, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de yaygınlaşmaktadır. En basit anlamıyla ev eksenli çalışma, özellikle kadınlar arasında yaygınlaşan, dışarıda gelir getirici olarak yapılan işin evde yapılması olarak ifade edilebilir. Küreselleşme ile beraber enformelleşme, ev eksenli çalışmayı çeşitlendirmiş ve bu alanda yapılan çalışmaların sayısını artırmıştır. Kadınların ev içi sorumluluklarını yerine getirerek üretim sürecinde yer alabilmeleri, bu sektörde çalışan sayısının artmasına sebep olmuştur. Çalışmanın temel amacı, ev eksenli çalışan kadınların, çalışma algısı ve çalışmaya bakış açıları değerlendirilerek, çalışma yaşamındaki yerlerini ve yaşadıkları sorunları ortaya koymaktır. Çalışmanın birinci bölümünde, kadın emeğini özel alanda ev emeği, kamusal alanda işgücü olarak şekillendiren toplumsal cinsiyet kavramı ele alınmıştır. İkinci bölümde, ev eksenli çalışmaya dair kuramsal yaklaşımlardan bahsedilerek açıklamalar yapılmıştır. Çalışmanın son bölümünde ise, Aksaray ilinde ev eksenli çalışma türleri olan fason, sipariş usulü ve kendi hesabına ev eksenli çalışan kadınlara yönelik saha araştırmasına yer verilmiştir. Araştırmada nitel yöntem tercih edilmiş, veriler derinlemesine görüşmeler aracılığıyla derlenmiştir. Araştırma sonucunda kadınların ev eksenli çalışmayı neden kabul ettikleri ve bu tür çalışmanın kadınlar üzerindeki etkilerine ilişkin bulgular elde edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Kadın emeği, ev eksenli çalışma, toplumsal cinsiyet, cinsiyetçi işbölümü

Home-based working which is working types of the informal sector is becoming in Turkey as all the world. It is mosty common among the women. In the simplest sense, home-based working can be expressed both made housework and as earn an extra revenue. The reason for the increasing number of people in this sector is that women can be worked by fulfilling their domestic responsibilities. Main purpose of this study, to reveal the perception of working of home-based working women. Evaluatingly to perspective of work of home-based working women, to reveal their places of working life and their problems in working life. The first part of this study, gender term has been discussed as home-based labor in the private space, labor force in the public space. In the second part, has been made a statement about home-based working and talked about theoretic approach related to home-based working. The last part of this study, field research is made, which are type of hom- based working such as self-employed, make to order and subcontracting sous, in Aksaray. In the research qualitative method has been prefered and the data has been complied through depth interview. As an outcome of the research, the findings concerning why do women accept to home-based working and the effects of this type working on women have been obtained. Key words: women labor, home-based working, gender, sexist division of labor