Ali Şeriati`nin varoluşçuluk düşüncesi

Abstract

Çalışmamızda, bireyin deneyimleri ile kendini gerçekleştirme serüvenini konu edinen varoluşçuluğun, yirminci yüzyılın Müslüman düşünürlerinden Ali Şeriati'nin düşünce dizgesinde nasıl şekillendiği değerlendirilmektedir. Konunun ele alınışı, incelenen kaynaklar ve takip edilen yöntem ile ilgili bilgilendirme tezin giriş bölümünde yer almaktadır. Ali Şeriati'nin düşünce dizgesini anlaşılır kılmayı amaçlayan birinci bölümde; düşünürün hayatı, eserleri ve düşünsel değişim süreci ele alınmaktadır. Onu takip eden ikinci bölüm; varoluşçuluğun bir felsefî akım ya da eğilim olarak hangi sorunlar üzerine teşekkül ettiği, tarihsel ve düşünsel arka planı ve düşünürlerinin varoluşla ilgili görüşlerini kapsamaktadır. Şeriati'nin varlık ve varoluş sorununu yaratılış kıssası ve mitolojik anlatılar üzerinden ele alışı ve düşünürün `tevhid` ekseninde geliştirdiği `insanbilim` öğretisi üçüncü bölümde incelenmektedir. Tezin son bölümünde, Şeriati'nin varoluşsal tecrübe ile mistik tecrübeyi aynılaştıran fikirleri ve bireye sirayet eden ataleti ve kendine yabancılaşmayı bertaraf etmek için varoluşçu felsefeyi özgürlükle ilişkilendirerek nasıl temellendirdiğine değinilmektedir. Bu çalışmada Şeriati'nin eklektik düşünce sisteminde varoluşçuluk öğretisinin mahiyeti incelenirken, Batılı düşünürlerle benzerlik arz eden görüşleri ve özgün yanı ortaya çıkarılmaya çalışılmaktadır.Anahtar Kelimeler: Varoluş, ideal insan, ıstırap, yalnızlık, yabancılaşma, özgürlük, isyan.

In this study, it hass been evaluated that how existentialism -discusses the self- actualisation process of individuals through their expreiences took shape in the thought system of Ali Shariati who is one of the Muslim intellectual of the 20 th century. The approach to the issue, the sources that were reviewed and the information about the method of procedure are take part in the introductory chapter of the thesis. The philosopher's biography, writings and the process of intellectual change of him are issued in the first chapter that aims to make the thought system of Ali Shariati's understandable. The following chapter contains the issue that existentialism based on which problems as a philosophical movement or tendency, its historical and intellectual background and the thoughts of its philosophers about existence. The discussion of the matter of being and existence by Shariati through creaiton story and mythological narratives and the discipline of `anthrophology` that the thinker developed within the frame of `tawhid` (oneness) are reviewed in the third chapter. It has been mentioned that the thoughts of Shariati which dedifferentiates existential and mystical discipline, how he founded the existential philosophy by associating it to independence to remove the stagnancy which spreads to individuals and self-alienation. In this study, as the essence of existential knowledge in the eclectical thought system of Shariati has been reviewed, his views which bear a resemblance to western philosophers and his distinctness has been tried to revealed. Key Words: Existence, ideal human, anguish, solitude, alienation, freedom, revolt.