Circulating art: The politics of transnational exhibition exchanges in the museums of contemporary Istanbul

Abstract

Bu tezin konusu uluslararası sanat sergilerinin İstanbul metropolündeki dolaşımıdır. Başka ülkelerde 'Blockbuster' sergiler için cazip olan yeni müze alanlarının çoğalması ve bu müzelerin neoliberal kentsel dönüşüm alanında beliren kültürel öncülük rolleri çalışmadaki temel husustur. İstanbul'daki sanat sahnesinde öne çıkan müzelerin direktörleri ve küratörlerle yapılan görüşmeler çerçevesinde, bu tür uluslararası sergilerin yapılmasında mali destek sağlamakla ilgili konuların büyük şirketler arasındaki rekabet nedeniyle ve şehrin kültürel ekonomisinin görünürlülüğü bakımından her geçen gün artan bir öneme sahip olduğunu tartışıyorum. Belirli 'Blockbuster' sergiler üzerinde odaklanarak, bu sergilerin resmi ve sivil toplum örgütlerinin çıkarlarının birlikteliğiyle ulusal sınırlar içerisinde nasıl olanaklı hale geldiğini anlamaya çalıştım. Çalışma boyunca, gözlemlerimi İstanbul'daki sanat sahnesinin değişen parametreleriyle, daha geniş anlamda, Türkiye ve dünyanın başka herhangi bir yerindeki neoliberal kentsel dönüşüm dinamikleriyle ilişkilendirmeyi denedim. İstanbul'un sanat pazarında süregiden değişimlerin küresel/yerel, ulusal/uluslararası gibi basmakalıp çift kutuplu zıtlıklarla anlaşılamayacağı çalışmamın temel argümanıdır. Daha ziyade, bu değişimler 'uluslararası' olarak nitelenmesi gereken kurumsal çıkarların oluşturduğu ağlar, ekonomiler, etkenler ve uygulamalar tarafından şekillenmektedir.nahtar Kelimeler: Uluslararası, neoliberalism, kültür ve yönetsellik, müzeler, 'blockbuster' sergiler, Istanbul'daki sanat ve kültür sahnesi.

This thesis focuses on the circulation of transnational art exhibitions through the metropolis of Istanbul. My main emphasis is on the proliferation of new museum spaces which attract 'blockbuster' exhibitions from abroad, and their emergent role as cultural flagships in an era of neoliberal urban transformation. Based on interviews with prominent museum directors and curators in the Istanbul art scene, I discuss how sponsorship of such transnational exhibitions has become increasingly important in the competition among large corporations, lending them visibility in the cultural economy of the city. By focusing on specific blockbuster exhibitions, I try to highlight how they are facilitated through coalitions between governmental and non-governmental interests which span across national boundaries. Throughout, I try to link my observations on the shifting parameters of the art scene in Istanbul, to the broader dynamics of neoliberal urban transformations in Turkey and elsewhere around the world. My overall argument is that ongoing changes in Istanbul's art markets cannot be understood through conventional binary oppositions such as global/local, or national/international. Rather, they are driven by networks of institutional interests, economies, agents and practices which need to be conceptualised as 'transnational'.Keywords: Transnationalism, neoliberalism, culture and governmentality, museums, 'blockbuster' exhibitions, culture and arts scene in Istanbul.