Karşılıksız çekin hukuki sonuçları

Abstract

Çekin, oldukça derin kökleri bulunduğu bilinmekte, farklı şekillerdekiörnekleriyle, geçmişten günümüze kadar toplumlar tarafından kullanılageldiğidüşünülmektedir. Günümüzde de ekonomik hayatta birçok fayda sağlayan ve işlevigiderek artan çek, ticari ilişkilerde önemli bir yer tutmaktadır. Güvenli bir ödemearacı olarak uzunca yıllardır kullanılması diğer kambiyo senetlerine nazaran dahasıkı ve işlevsel düzenlemelerle geliştirilmesine yol açmıştır.Tez çalışmamızda, karşılıksız çek keşide etme fiiline bağlanan hukukisonuçlar incelenmiştir. Bu kapsamda ilk önce literatür taraması yapılmış,mevzuattaki düzenlemeler ve Yargı kararları incelenerek belli bir program dahilindekonu ele alınmıştır. Çekin, kavram olarak ne olduğu, karşılıksız çek ve karşılıksızçek sonucunda oluşan hukuki sonuçlar değerlendirilmiştir.Çalışmamız içerisinde, öncelikle çekin kısaca tarihçesi ile ülkemizdekigelişimi ve tarihsel seyri aktarılmıştır. Günümüzde Türk mevzuatı içerisinde, TürkTicaret Kanunu ve Çek Kanunu hükümleriyle düzenlenen çekin, özellikle 6278 sayılıKanunla yapılan önemli değişiklikler neticesinde son halini kazandığı anlatılmıştır.Çekin, tanımı, faydaları, hukuki niteliği ve unsurları belirtildikten sonra, ödeme içinsüresinde muhataba ibraz edilen çekin, `karşılıksız` çıkması ve bunun sonuçlarıaçıklanmıştır. Bu çerçevede, özellikle hamilin `başvurma borçlularına` `başvuruhakkı` üzerinde ve muhatap bankanın sorumluluğu üstünde durulmuştur. Son olarakda, yine çekin karşılıksız kalmasına bağlı olarak ortaya çıkan, `Çekte Karşılıksızdırİşlemine Sebebiyet Verme Suçu` ile `Çek Düzenleme Yasağı` ve `Çek HesabıAçma Yasağı` incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Çek, Çekin İbrazı, Karşılıksız Çek, Başvuru Hakkı,Çekte Karşılıksızdır İşlemine Sebebiyet Verme Suçu, Çekte Düzenleme Yasağı,Çekte Hesap Açma Yasağı.

It has been known that cheque has deep roots. It has been thought that chequehas been used by various societies with different forms from the past up to present.Today, the cheque that provide many benefits in economic life is increasing infunction and has a very important role for the commercial relationships. Its use as a reliable payment method has led the development of more strictand functional regulations than other bill of exchanges. Within the thesis namelylegal results of dishonored cheque, firstly resources were scanned, legislation andjurisdictions were analyzed and the issue was handled in a determined program.What the definition of cheque is, legal consequences of dishonored cheque have beenanalyzed.Within our study, firstly brief history of cheque then development, andhistorical progress of cheque in our country have been conveyed. Nowadays, thecheque regulated within articles of the Turkish Commercial Code and Cheque Lawwithin the Turkish Legislation, the last version thereof shaped after the Lawnumbered 6278 has been explained. After the mentioning of definition, legalcharacteristics and components of cheque, the cheque which is submitted to acceptorfor the payment in time and the consequences thereof have been assessed. Withinthis scope, the rights of `application to debtors` and `application rights` of holderand the responsibility of drawee bank have been mentioned. Finally, `criminaloffences caused by dishonored cheque` arising from the dishonored cheque and`Prohibition of Cheque Writing`, `Prohibition of Cheque Account Opening` havebeen explained.Key words: Cheque, Submission of Cheque for the Payment, DishonoredCheque, Application Rights, Criminal Offences of Dishonored Cheque, Prohibitionof Cheque Drawing, Prohibition Cheque Writing, Prohibition of Cheque AccountOpening.