Necîb el-Kîlânî ve romancı kişiliği

Abstract

Necîb el-Kîlânî, şiirden hikâyeye, tiyatrodan romana ve edebiyat eleştirisine kadar çok geniş bir yelpazede eserler vererek 20. yüzyıl Mısır Edebiyatı'nın gelişimine büyük katkı sağlamış, alanda önde gelen isimlerden biridir. Yazar aynı zamanda İslâmî Edebiyatın öncülerinden ve önemli aktörlerinden biri olarak kabul edilmektedir.Necîb el-Kîlânî, daha çok romanlarıyla öne çıkmıştır. Romanlarında temsilcisi olduğu İslâmî Edebiyatın iklimine uygun olarak, daha çok İslâm, İslâm Tarihi, Müslümanlar, İslâm toplumlarının dinî algılayış ve yaşayış şekilleri gibi konuları, sadece yaşadığı ülke Mısır'da değil, tüm dünya ölçeğinde ele alarak işlemiştir. Semîra Ħavâlde'nin de ifade ettiği gibi `İslamcılığını daima edebî kişiliğinin önünde tutan` Necîb el-Kîlânî genelde edebiyatı, özelde romanlarını bir araç olarak kullanmış ve edebiyatı, `İslam davetinin konuşan lisanı` olarak tanımlamıştır. Ancak Necîb el-Kîlânî, edebiyatı bir araç olarak görse de belirli bir sınıfın, grubun veya bir partinin propaganda aracı haline gelmiş güdümlü edebiyatı reddetmiştir. Çünkü ona göre, `Edebiyat, bir sanattırˮ. Ayrıca o, Müslüman edibin muhteva uğruna sanatı ve estetiği feda etmesini büyük tehlike olarak görmüş ve bunu, `Gerçek sanat yoluyla meselesini ortaya koyamama hastalığı ve iktidarsızlık` olarak tanımlamıştır.Anahtar Kelimeler: Arap Dili, Necîb el-Kîlânî, İslâmî Edebiyat, Modern Arap Romanı

Nejîb el-Kîlânî is the one of the prominent writers of modern Arabic literature in Eygpt. He is a very productive writer. He produced a lot of literary works including poem, story, theater, novel and literarary criticism. He had a great contribution to progress of 20. Century literature in Egypt.Nejîb el-Kîlânî who had got a lot of literary works, have came forward with his novels. In his novels, as a representer of Islamic literature, he handled Islam, Islamic History, Muslims and Islamic life style. Additionally he examined how Muslims perceive the religion and the life style not only in Egypt but also in other Islamic countries all over the World, too.Nejîb el-Kîlânî uses novels as a tool to teach the people the Islamic principles. In his opinion, the literature is a talking language of Islam. In other words literature, is an instrument. Even though Nejîb handles literature as a tool, he refuses the literature which serves any political parties or groups and etc. Because he accepts that the literature is an art.Key words. Arabic Language, Nejîb el-Kîlânî, Islamic Literature, Modern Arabic Novel