Şemseddin Günaltay Hükümeti (1949-1950)

Abstract

1946 Genel Seçimleri Türkiye'de çok partili hayatın somut bir anlam kazandığı dönem olmuştur. Bu seçim sonuçlarına göre 456 milletvekilinden 395'ini alan CHP, iktidarını korumuştur. Bu seçimden sonra yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde de İsmet İnönü yeniden Cumhurbaşkanı seçilmiştir. İnönü'nün yeni kabineyi kurmakla görevlendirdiği Recep Peker, bir yıl görevde kaldıktan sonra istifa etmiştir. Peker'in yerine Hasan Saka'ya, Cumhurbaşkanı İnönü tarafından hükümeti kurma görevi verilmiştir. Hasan Saka'nın da 1947-1949 arası süren iktidarının son bulması üzerine XVIII. Hükümeti kurma görevi Şemseddin Günaltay'a verilmiştir. 15 Ocak 1949-22 Mayıs 1950 tarihleri arasında görev yapan Günaltay, başbakanlığı döneminde eğitim politikasına ağırlık vererek bu anlamdaki eksiği doldurmak istemiştir. İlkokullara din derslerinin konulması, İmam Hatip Kurslarının ve Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nin açılması dönemin önemli gelişmeleridir. Ekonomi alanında 1949 Bütçesi ve siyasi alanda ise 1950 Seçimlerine giden süreçte bir yenilik olan Seçim Kanunu değişikliği dönemi belirleyen diğer politikalar olmuştur. Bir geçiş dönemi olan bu hükümet döneminin genel politikası seçim yatırımları üzerine kurulu olmuştur. 14 Mayıs 1950 Genel Seçimleri ile 27 yıllık CHP iktidarı son bulmuştur. Demokrat Parti iktidarının başlayacağı bu seçimlerle Günaltay, CHP içerisinde aktif siyasete devam etmiştir. 1941 yılından vefat yılı olan 1961 yılına kadar Türk Tarih Kurumu başkanlığı görevinde bulunan ve tarih, islâm tarihi, felsefe alanında çok sayıda eseri mevcut olan Günaltay, bu faaliyetleri ile hem kendi dönemini hem de sonraki dönemi etkileyen gelişmelere imza atmıştır.

1946 General Elections multiparty era where life was a tangible sense won in Turkey. Taking 395 of the 456 deputies, the CHP protected its power. İsmet İnönü was elected President again in the presidential elections held after this election. Recep Peker, who was assigned to establish a new cabin by İnönü, resigned a year later. Instead of Peker, Hasan Saka was given the task of forming the government. On the ending of Hasan Saka's ruling power between 1947 and 1949, The task of forming the government was given to Şemseddin Günaltay. Between 15 January 1949-22 May 1950, Günaltay wanted to fill this meaning by giving importance to education policy. Giving religious lessons to elementary schools is an important development of the period when the Imam Hatip schools and the Faculty of Theology of Ankara University opened. In addition, the economy in the 1949 Budget has been another policy that sets the era of the election amendment, a novelty in the way to the 1950 Elections. The general policy of this transition period was based on election investments. May 14, 1950 General elections and the 27-year-old CHP ruling ended. With these elections that the Democratic Party government will start, Günaltay continued active politics within the CHP. From 1941 until his death in 1961, Günaltay, who was in charge of the Presidency of the Turkish Historical Society and received a large number of works, has been undergoing developments affecting his own period as well as the next period.