Genç futbolcularda ısınmada farklı yüklerde yapılan ön yüklenmenin aktif sıçrama ve sprint performansı üzerine akut etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı ısınmada farklı yüklerde yapılan ön yüklenmenin aktif sıçrama ve 10 – 30 m sprint performansı üzerine akut etkisini incelemektir. Çalışmaya 12 genç erkek sporcu (yaş: 16,3 ± 1,23 yıl; boy uzunluğu: 172,63 ± 3,88 cm; vücut ağırlığı: 63,27 ± 6,79 kg; antrenman yaşı: 2,33 ± 1,43 yıl) gönüllü olarak katılmıştır. Çalışmaya katılan sporcuların yarım skuat 1 tekrarlı maksimalleri belirlenmiş ve sporcular A, B, C, D olmak üzere randomize bir şekilde 4 farklı gruba ayrılmıştır. Her grup her ölçüm günü farklı bir yarım skuat protokolünü (1 TM %100 ile 1 tekrar, 1 TM %90 ile 3 tekrar, 1 TM %80 ile 5 tekrar, yüklenmesiz) yapmak üzere tüm protokolleri sırasıyla uygulamıştır. Aktif sıçrama yükseklikleri Smartspeed sıçrama matı, 10 – 30 m sprint süreleri ise Newtest Powertimer marka taşınabilir bir fotosel sistemi kullanılarak elde edilmiştir. Çalışmaya katılan tüm sporcuların aktif sıçrama ve 10 – 30 m sprint değerleri uygulanan ısınma protokolleri sonrası alınmıştır. İlk olarak katılımcılar bisiklet ergonometrisi üzerinde 5 dk'lık bir ısınma gerçekleştirmişlerdir. Ardından 1 dk dinlenme verilmiş ve dinlenmenin ardından ise vücut ağırlığı ile 5 tane yarım skuat hareketi yapmışlardır. Daha sonra ise yine 1 dk'lık bir dinlenme verilmiş ve katılımcının o gün uygulayacağı yarım skuat protokolüne geçilmiştir. Yarım skuat protokolünün ardından ise 4 dk'lık bir dinlenme verilerek aktif sıçrama ve 10 – 30 m sprint ölçümlerine geçilmiştir. Katılımcılar ilk olarak 2 tane aktif sıçrama ardından ise 2 tane 10 – 30 m sprint ölçümü gerçekleştirmişlerdir. Aktif sıçrama ve 10 – 30 m sprint performansı arasında 30 s dinlenme verilmiştir. Tekrarlar arasında ise 10 – 30 m sprint performansında 30 s, aktif sıçrama performansında ise 15 s dinlenme verilmiştir. Verilerin analizinde ise Shapiro Wilk testi ile verilerin normal dağıldığı tespit edilmiş ve uygulamalar arasındaki farklara bakmak için tekrarlı ölçümlerde varyans analizi kullanılmıştır. Farkın hangi gruptan ya da gruplardan kaynaklandığını belirlemek için ise Bonferoni Post Hoc testi kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre 1 TM %80'i ile yapılan yarım skuat yüklemenin sonucunda en yüksek aktif sıçrama ve en iyi 10 – 30 m sprint değerlerine ulaşılmış ve ön yüklenmesiz protokole göre anlamlı farklılık elde edilmiştir (aktif sıçrama: 33,3 ± 4,6 cm; 10m: 1,92 ± 0,09 s; 30m: 4,71 ± 0,24 s) (p < 0,05). 1 TM %90 (aktif sıçrama: 32,7 ± 4,7 cm; 10m: 1,93 ± 0,12 s; 30m: 4,74 ± 0,24 s) ve 1 TM %100 (aktif sıçrama: 32,2 ± 4,5 cm; 10m: 1,95 ± 0,11 s; 30m: 4,78 ± 0,26 s) ile uygulanan yarım skuat protokollerinde ise istatiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilmemiş fakat yüklenmesiz protokole göre daha yüksek performans çıktıları elde edilmiştir. En düşük performans çıktıları ise yüklenmesiz protokolde görülmüştür (aktif sıçrama: 30,9 ± 3,8 cm; 10m: 2,01 ± 0,13 s; 30m: 4,82 ± 0,23 s). Sonuç olarak, genç futbolcularda 1 TM %80'i ile uygulanan yarım skuat protokolünün 10 – 30 m sprint ve aktif sıçrama performanslarını artırdığı tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Futbol, Post Aktivasyon Potansiyeli, Isınma, Sprint, Sıçrama

The aim of this study was to investigate acute effects of different warm-up loads on 10 – 30 m sprint and Counter Movement Jump (CMJ) performances. 12 volunteer young male soccer players (age:16,3 year; height:172,63 cm; weight:63,27 kg; training age: 2,33) participated in this study. Participants were randomly diverted into four groups as A, B, C, D. Every group applied all squat protocols (1RM %100-1 repetition, 1RM %90-3 repetition, 1RM %80-5 repetition, without load) in different days during the investigation. Measurements of Counter Movement Jump (CMJ) were calculated by using jumping matt whereas measurement of 10 - 30m sprint were calculated with photocell. CMJ and 10 – 30 m sprint measurements were taken after post activation (PAP) protocols. This protocol contains 5 minutes warm-up session on Wingate bicycle ergometre at first and after that 1 minute resting session applied. After resting, participants applied 5 half squat without any load and just after this 1 minute resting session applied again. After resting session participants had squat protocols and then 4 minute resting session was used. After this resting session participants joined testing sessions which includes CMJ with 2 repetitions and 10 – 30 m sprint with 2 repetitions. Between CMJ repetitions 15 second resting session applied whereas between 10 – 30 m sprint repetitions 30 second resting session applied. Furthermore, between CMJ and 10 – 30 m sprint 30 second resting session applied. ANOVA for Repeated Measurements were used for data analysis. Furthermore, Bonferroni Post Hoc test was used in order to find out which practice caused differences (p < 0.05). As a result, squat protocol which includes 1RM %80 is determined as statisticaly significant (p < 0.05) and as most efficient protocol in order to generate Post Aktivation Potentation (PAP) comparing to protocol without load (CMJ: 33,3 ± 4,6 cm; 10m: 1,92 ± 0,09 sec; 30m: 4,71 ± 0,24 sec). Other protocols were not statisticaly significant however 1RM %90 (CMJ: 32,7 ± 4,7 cm; 10m: 1,93 ± 0,12 sec; 30m: 4,74 ± 0,24 sec) and 1RM %100 (CMJ: 32,2 ± 4,5 cm; 10m: 1,95 ± 0,11 sec; 30m: 4,78 ± 0,26 sec) protocols were concluded more efficient than the protocol without load (CMJ: 30,9 ± 3,8 cm; 10m: 2,01 ± 0,13 sec; 30m: 4,82 ± 0,23 sec). In conclusion, different squat protocols (1RM %100, 1RM %90, 1RM %80) improve 10 – 30 m sprint and CMJ performances of young football players whereas the protocol without any load was lower comparing to other protocols with loads. Keywords: Football, Post Activation Potential, Warm-up, Sprint, Jumping