The transformation of the Ottoman perception of the Wahhabi movement: From negotiation to confrontation (1745-1818)

Abstract

Bu çalışma Osmanlı İmparatorluğunun Vehhabi hareketine karşı politik ve dini olarak nasıl reaksiyon gösterdiğini, Vehhabileri nasıl algıladığını ve onlara karşı hangi politikaları uyguladığını sorunsallaştırarak Osmanlı İmparatorluğundaki Vehhabi algısının dönüşümünü incelemektir. Bu sayede bu çalışma Vehhabi hareketinin Osmanlı İmparatorluğu üzerinde oluşturduğu etkileri ve Osmanlı İmparatorluğunun resmi Vehhabi algısının zaman içerisinde iç ve dış problemlere bağlı olarak nasıl değiştiğini hareketin başlangıcı sayılan 1745 tarihinden, hareketin geçici olarak sona erdiği 1818 tarihine kadar olan dönem içerisinde açıklamayı amaçlamaktadır. Bu sorulara cevap sağlayabilmek için bu çalışma 18. yy. da Osmanlı İmparatorluğundaki ve İslam dünyasındaki genel politik koşulları göz önünde bulundurmaktadır, aynı zamanda Vehhabi hareketinin karakteristik özelliklerini birincil ve ikincil kaynaklardan faydalanarak tartışmaktadır. Sonuç olarak bu tezin argumanı ise Osmanlı İmparatorluğunun 1745 ve 1802 yılları arasında Vehhabi hareketini bölgesel bir problem olarak gördüğü ve 1803 ve 1818 yılları arasında ise bölgedeki varlığına karşı varlıksal bir tehdit olarak gördüğü yönündedir.

This study examines the transformation of the Ottoman perception of the Wahhabi movement by problematizing how the Ottoman empire politically and religiously reacted against the Wahhabi movement, how it perceived the Wahhabis and what policies were implemented against them. By this means, it aims to explain the implications of the Wahhabi movement over the Ottoman Empire and how the Ottoman official perception towards the Wahhabis transformed over time in regard to internal and external problems from the beginning of the movement in 1745 to its temporary end in 1818. In order to provide answers for these questions, this study considers the general political conditions of the 18th century within the Ottoman Empire and the Islamic world as well as attempting to discuss the characteristic features of the Wahhabi movement by utilizing primary and secondary sources. Therefore, this thesis argues that between 1745 and 1802, the Ottoman Empire considered the Wahhabi movement as a regional problem, while between 1803 and 1818 as an existential problem for its presence in the region.