Yöneticilerin öz yeterlik algıları ile liderlik stilleri arasındaki ilişki (Tatvan ilçesi örneği)

Abstract

Bu araştırmada yöneticilerin yöneticiliğe ilişkin algıladıkları öz yeterlik düzeyleri ve liderlik stillerinin belirlenmesi amaçlanmış ve algılanan öz yeterlik ile liderlik stili arasında anlamlı bir ilişkinin olup olmadığı incelenmiştir. Bu araştırma, okul yöneticilerin algıladıkları öz yeterlik düzeyleri ile sahip oldukları liderlik stili arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığını test etmek amacıyla ilişkisel tarama modelinin kullanıldığı bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini 2017-2018 Eğitim-Öğretim yılında Bitlis ili Tatvan ilçesinde bulunan resmi ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan toplam 105 yönetici oluşturmaktadır. Tatvan ilçe merkezindeki tüm okullarda ulaşılabilen ve gönüllü 93 yöneticiden araştırma için gerekli veriler toplanmıştır. Çalışmada yöneticilerin öz yeterlik düzeylerini belirlemek amacıyla Türkçeye uyarlaması Negiş-Işık ve Derinbay (2015) tarafından yapılan Yönetici Öz Yeterlik Ölçeği kullanılmıştır. Ayrıca, yöneticilerin liderlik stillerini belirlemek amacıyla Oğuz (2008) tarafından geliştirilen Liderlik Stili Ölçeği kullanılmıştır. Gerekli izinler alındıktan sonra ölçeklerin çoğaltılması, okullara ulaştırılması ve yöneticilere uygulatılması araştırmacı tarafından yapılmıştır. Ölçeklerden elde edilen verilerin analizinde; dağılımın normallik sayıltısını karşıladığı görülmüş ve yöneticilerin öz yeterlik düzeyi, liderlik stilleri ve diğer ilişkiler parametrik testlerle analiz edilmiştir.Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; yöneticilerin öz yeterlik algılarının `oldukça çok` düzeyinde olduğu görülmüştür. Ayrıca, öz yeterlik algısı yöneticilerin cinsiyetine, yaşına, öğrenim durumuna, görev yaptığı kuruma, yöneticilikteki kıdemine ve görevine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Yöneticilerin liderlik stilleri ölçeğine verdiği yanıtlar doğrultusunda en fazla dönüşümcü liderlik davranışlarını, en az ise serbest bırakıcı liderlik davranışlarını sergiledikleri görülmüştür. Yöneticilerin sahip oldukları öz yeterlik algısı ile liderlik stilleri arasındaki ilişki incelendiğinde ise, pozitif yönde, anlamlı ve orta düzeyde bir ilişkinin olduğu görülmüştür. Öz yeterlik ile en yüksek düzeyde ilişkili olan liderlik stilinin dönüşümcü liderlik olduğu görülmüştür. Öz yeterlik ile serbest bırakıcı liderlik arasında anlamlı, negatif yönde ve düşük bir ilişki bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Öz yeterlik, Lider, Liderlik, Liderlik Stilleri, Yönetici

In this study, it was aimed to determine the self-efficacy level perceived by the administrators and the leadership styles and then to examine whether there is a significant relationship between the perceived self-efficacy levels and leadership style.In this research, the relational survey model was used to test whether there is a significant relationship between the self-efficacy levels perceived by administrators and the leadership style they have. The population of the study consists of 105 administrators working in official primary, secondary and high schools in Tatvan district in Bitlis in 2017-2018 academic years. The necessary data for the research have been collected from 93 administrators who are available and volunteer. In order to determine the self-efficacy levels of administrations, the `Principal Sense of Efficacy Scale` adapted to Turkish by Negis-Işık and Derinbay (2015) was used. In addition, the Leadership Style Scale developed by Oğuz (2008) was used to define leadership styles of administrators. After obtaining the required permissions, the scales were multiplied, delivered to the schools and enforced by the researcher. In the analysis of the data, it was seen that the data distribution meet the assumption of normality. So, self-efficacy levels of administrators, leadership styles and other relationships were analyzed by parametric tests.According to the findings, administrators' self-efficacy perceptions were found to be at a `very high` level. In addition, the self-efficacy perception does not show a significant difference in related to the gender, age, education status, seniority and duties of administrators. In regard to the answers given by the administrators to the leadership style scale, it was seen that they exhibited the most transformational leadership behaviors and the least laissez-faire leadership behaviors. When the relationship between self-efficacy perceptions and leadership styles is examined, it is seen that there is a meaningful and positive relationship between them. It is seen that the leadership style that is correlated with self-efficacy at the highest level is the transformational leadership and there was a significant and negative correlation between self-efficacy and laissez-faire leadership.Key Words: Self-efficacy, Leader, Leadership, Leadership Styles, Administrator