Klivus ve foramen magnum ölçüleri ile posterior kranial fossa hacminin temporal BT görüntüleri aracılığıyla cinsiyet tahmininde kullanılması

Abstract

Bütünlüğü bozulmamış insan iskeletlerinde ve bilhassa kafataslarında cinsiyet tahmini çeşitli metodlarla yüksek doğrulukta yapılabilmekteyken, parçalanmış ve küçük kemik parçalarının kaldığı kafatası kemiklerinde bu alandaki bilgiler ve yöntemler oldukça kısıtlıdır. Bu çalışmada kafatası kemiklerinde cinsiyet tahminine yardımcı olması açısından kafatası tabanında yer alan foramen magnum, klivus, posterior kranial fossa gibi anatomik oluşumlardan yararlanmak ve bunu yaparken kolaylıkla ulaşılabilecek Bilgisayarlı Tomografi metodunu kullanarak standart oluşturmak amaçlanmıştır.Bu çalışmada 01/09/2012-28/02/2014 tarihleri arasında Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalında yaşları 18 ile 65 arasında değişen 126'sı kadın ve 93'ü erkek olmak üzere toplam 219 kişinin çeşitli sebeplerle çekilmiş ve sonucu doğal olarak rapor edilmiş Temporal BT görüntülerinin tamamı kullanılmıştır. Grafik tablet yardımı ve BT çalışma istasyonundaki merkezi sistemin teknik özellikleri kullanılarak; Temporal BT'de foramen magnum uzunluğu, genişliği, alanı, çevresi; klivus uzunluğu, en dar yeri ve genişliğinin ölçüleri ile posterior kranial fossa hacmi tespit edilmiştir. Hacim ölçümü Cavalieri prensibi kullanılarak yapılmıştır. Yapılan istatistik sonuçlarına göre foramen magnum uzunluğu, genişliği, çevresi ve alanı erkeklerde kadınlara göre anlamlı derecede daha yüksek saptanmıştır (p<0.05). Ortalama foramen magnum uzunluğu, foramen magnum genişliği, foramen magnum alanı ve foramen magnum çevresi erkeklerde sırasıyla 37.02 ± 2.29 mm, 32.48 ± 2.43 mm, 885.97 ± 102.74 mm² and 115.68 ± 6.86 mm olup, bu değerler kadınlarda sırasıyla 35.29 ± 2.47 mm, 30.31 ± 2.09 mm, 782.92 ± 95.92 mm², 108.71 ± 7.25 mm'dir. Klivusun uzunluğu ve genişliği erkeklerde kadınlara göre anlamlı derecede daha yüksek saptanmıştır (p<0.05). Klivus genişliğinin ortalama değerleri erkeklerde 23.91 ± 2.3 mm ve kadınlarda 23.09 ± 1.99 mm'dir. Ancak klivusun en dar yerinde erkek ve kadınlar arasında anlamlı fark saptanmamıştır. Posterior kranial fossa hacmi erkeklerde (116.64 ± 20.69 cm³) kadınlara (94.84 ± 18.98 cm³) göre anlamlı derecede daha geniş saptanmıştır (p<0.05).Ayrıca çalışmamızda foramen magnum uzunluk/genişlik indeksi (foramen magnum indeksi) hesaplanmıştır ve kadınlarda (1.16 ± 0.08) erkeklere (1.13 ± 0.08) göre anlamlı derecede daha yüksek saptanmıştır.Son olarak çalışmamızda; tanımlayıcı istatistiğin yanı sıra diskriminant fonksiyon analizi ve lojistik regresyon analizi ile denklem oluşturma yoluna da gidilmiştir. Diskriminant fonksiyon analizi sonucunda elde edilen denkleme göre her iki cinsiyet için doğru sınıflandırma yüzdesi %81.3, kadınlar için %88.9; erkekler için ise %71.0'dir. Regresyon analizi sonucunda da bir denklem elde edilmiştir. Bu regresyon denklemine göre kadınların %87.3'ü; erkeklerin %71'i doğru tahmin edilmiştir. Cinsiyet tahminindeki toplam uyum (crude) ise %80.4'dür. Hem diskriminant fonksiyon analizinde hem de lojistik regresyon analizinde elde edilen kappa (gerçek tutarlılık) değeri % 60.1 olarak tespit edilmiştir.Sonuç olarak, incelenmiş bireyler arasında foramen magnum, klivus ve posterior kranial fossa gibi kranium yapılarının her birinde cinsel dimorfizm bulunduğu ve adli araştırmalarda iskelet kalıntılarının kimliklendirilmesinde kullanılabileceği kanaatine varılmıştır.

It's commonly possible to estimate sex by using the skull which keeps its integrity. But it may be more difficult in the disintegrated skulls. The present research is an attempt to study on determining sex differences by using only bottom parts of the skull like foramen magnum, clivus, posterior cranial fossa and to manage this by using computerized tomography images. There are previous researches on foramen magnum or posterior cranial fossa separately. We aimed to use more parameters to get morphometric cranial sexing standards.We used the temporal computerized tomography images taken from 219 cases who had applied to Radiology Department of Pamukkale University Medical Center in Denizli Turkey, in September 2012-February 2014. The cases were 18-65 years old, 126 of them were female and all of the cases hadn't any pathological findings in their diagnostic CT reports. Images were monitored on the screen and measurements of the foramen magnum's anteroposterior diameter, transverse diameter, area, circumference; clivus's length, width, narrowest region; the volume of posterior cranial fossa were determined by using hospital automation system's features and with the aid of a graphic tablet. The volume calculation was performed by Cavalieri's method.The anteroposterior diameter, transverse diameter, area and circumference of foramen magnum were found to be significantly larger in males than females (p<0.05). The mean values of anteroposterior diameter, transverse diameter, area and circumference of foramen magnum in males were 37.02 ± 2.29 mm, 32.48 ± 2.43 mm, 885.97 ± 102.74 mm² and 115.68 ± 6.86 mm, respectively. These values were 35.29 ± 2.47 mm, 30.31 ± 2.09 mm, 782.92 ± 95.92 mm², 108.71 ± 7.25 mm in females, respectively. As the length of clivus is 46.64 ± 3.07 mm in males, were found 43.17 ± 3.33 mm in females. Not only the length of clivus but also the width of its were significantly higher in males than females, the mean values were 23.91 ± 2.3 mm in males and 23.09 ± 1.99 mm in females (p<0.05). But according to our results the values of the narrowest diameter of the clivus were not significant among the two sexes. The volume of posterior cranial fossa were found significantly higher in males (116.64 ± 20.69 cm³) than females (94.84 ± 18.98 cm³).In this research the foramen magnum length/breadth index was also studied and a moderate significance was found that it was higher in females (1.16 ± 0.08) than males (1.13 ± 0.08).Finally in our study, beside descriptive statistics, discriminant function analysis and logistic regression analysis were used to create equations. According to the equation obtained from discriminant function analysis, it is found that the accurate classification rates are %81.3, %88.9 and %71.0 for both gender, women and men, respectively. An equation was also obtained by resulting from there gression analysis. According to this regression equation, %87.3 of women and %71 of men were estimated accurately. Total compliance in gender prediction (crude) is %80.4. Kappa statistic obtained from both logistic regression analysis and discriminant function analysis (inter-rate agreement) was %60.1.Consequently, there was a sexual dimorphism of the bottom structures of the cranium like foramen magnum, clivus and posterior cranial fossa among the examined individuals and it can be used for identification of skeletal remains in forensic investigations.