Beden eğitimi ve spor derslerinde özerklik desteği ve motivasyon: Öğretmen ve öğrenci perspektifi

Abstract

Bu çalışmanın amacı beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin ve öğrencilerin beden eğitimi ve spor bağlamında motivasyon ve özerklik desteğinin tahmin edicilerini, öğretmen ve öğrenci algılarına görekarşılaştırmaktır. Çalışma kapsamında Denizli 'deki 56 (42 devletve 14 özel) liseden toplam 94 beden eğitimi ve spor öğretmeni (26 kadın ve 68 erkek) ve 2127 öğrenci (1093 kız, 1026 erkek ve 8cinsiyet belirtmemiş) gönüllü olarak katılmıştır.Öğrencilerin, algılanan özerklik desteği, beden eğitimi ve spor derslerine ilişkin içsel motivasyon ve temel psikolojik ihtiyaç tatmin düzeyleri; öğretmenlerin ise özerklik desteğiveöğretmeye ilişkin motivasyon düzeyleriölçülmüştür. Korelasyon analizi sonuçları, beden eğitimi ve spor derslerinde öğretmenlerin sağladığını düşündüğü özerklik desteğiile öğrencilerin algıladığı özerklik desteği arasında ilişki olmadığını ortaya koymuştur. Adımsal çoklu regresyon analizi sonuçlarına göre a) öğretmenlerin öğretmeye ilişkin içsel motivasyonları, öğretmenlerin özerklik desteği algılarının tahmin edicisidir, b) öğretmenlerin özerklik desteğinin öğrenme süreci desteği alt boyutu, öğrencilerin beden eğitimi ve spor derslerine katılımında motivasyonsuzluğunun negatif tahmin edicisidir, c)öğrencilerin özerklik desteği algısı ve özdeşimle düzenleme düzeyi, öğrencilerin içsel motivasyonunun pozitif yordayıcılarıdır, d) öğrencilerin içsel ve dışsal motivasyonları, öğrencilerin özerklik desteği algısının pozitif yordayıcısıdır, e)öğrencilerin motivasyonsuzluğu, öğrencilerin özerklik desteği algısının negatif yordayıcısıdır. Bu çalışma, beden eğitimi ve spor derslerinde özerklik desteğini öğretmen ve öğrenci algılarına göre karşılaştıran ilk çalışma olma niteliğindedir.

The aim of this study was to determine the predictors of physical education teachers' and students'motivation and autonomy support in the context of physical education. Totally 94 physical education teachers (26 female and 68 male) and 2127 students (1093 girls, 1026 boys, 8 no gender specified) from 56 (42 public and 14 private) high schools in Denizli voluntarily participated to this study. Students' perceived autonomy support, intrinsic motivation for physical education lessons and basic psychological needs satisfaction; teachers' perceptions of theirown autonomy support and motivation for teaching were assessed. According to regression analysis of the results there was no relationship between teachers'autonomy supportand students' perceptions of autonomy support in physical education classes. Stepwise multiple regression analysis showed that a) teachers' intrinsic motivation to teachpositively predicted teachers' perceptions of autonomy support, b)`Learning process support` sub-dimension of autonomy support was negatively predicted by students' amotivation for participating physical education lessons, c)students' perception of autonomy support and integrated regulation was positive predictors of students' intrinsic motivation, d) students' intrinsic and extrinsic motivations werepositive predictors of students' perception of autonomy support, e) students' amotivation was negative predictor of students' perception of autonomy support.This study is the first study comparing teachers' and students' perceptions of autonomy supportin physical education classes.