Linyit tesis atığından temiz kömür kazanımının araştırılması

Abstract

Bu çalışmada Aydın ilinde bulunan linyit tesis atıklarından temiz kömür kazanımı araştırılmıştır. Aynı tesisten alınan kömür örneği üzerinde de yıkama testleri gerçekleştirilerek tesis atığının yıkanabilirliği karşılaştırılmalı olarak değerlendirilmiştir. Linyit atıklarının yıkanabilme özelliklerinin belirlenebilmesi için yüzdürme batırma deneyleri yapılmış. Yüzdürme-batırma testlerinde ağır ortam hazırlamak için çinko klorür (ZnCl2) kullanılmıştır. Mineralojik analiz, linyit örneğinin yüksek oranda kil içerdiğini göstermiştir. Yüzdürme-batırma testleri, linyit örneğinin yıkanabilirliğinin zor olduğunu, tane boyu azaldıkça yıkanabilirliğin iyileştiğini ortaya koymuştur. Atıklardan en verimli temiz kömür kazanımı, atıkları 10 mm'nin altına kırarak elde edilmiştir. Yüzdürme-batırma testleri ile -10+0,5 mm tane boyunda sınıflandırılan atıktan % 20 kül içeriğine sahip, % 15,42 ağırlık oranında temiz kömür elde edilmiştir. Sarsıntılı masa, jig ve multi gravite seperatör (MGS) ile zenginleştirme çalışmaları da 10 mm'nin altına kırılan atık örnekleri üzerinde gerçekleştirilmiş. Deneysel çalışmalardan elde edilen veriler ışığında atıkların kazanımına yönelik tesis akım şeması önerilmiştir.Anahtar Kelimeler: Kömür yıkama tesis atığı, Yoğunluğa dayalı zenginleştirme, Ağır ortam, Temiz kömür.

In this study, clean coal recovery from tailings of a lignite preparation plant in Aydın province was investigated. Washability of lignite preparation plant tailings was comparatively evaluated by applying washability tests both on tailings and raw coal samples taken from same plant. Sink-float tests were performed to determine the washability properties of lignite tailings, in which zinc chloride (ZnCl2) was used to prepare heavy medium. Mineralogical analysis stated that lignite sample contained high rate of clay. Sink-float tests demonstrated that the washability of coal sample was difficulty, and washability improved at finer sizes. The most efficient clean coal recovery from tailings was obtained by crushing the tailings down to -10 mm size. Clean coal having 20% ash and 15,42% recovery by weight could be obtained from -10+0.5 mm size plant tailings by sink-float tests. Cleaning of plant tailings by shaking table, jig and multi gravity separator (MGS) was also investigated on crushed plant tailings below 10 mm size. Under the light of experimental findings, coal washing plant flowsheet was proposed for the recovery of plant tailings.Key Words: Tailings of coal preparation plant, Gravity separation, Heavy medium, Clean coal.