Kurucaova havzası (Doğanşehir,Malatya) yakın civarının neotektonik özelliklerinin araştırılması

Abstract

İnceleme alanı Doğu Anadolu Bölgesinde, Yukarı Fırat Bölümü'nün Güneydoğu Toroslar Yöresinde, Malatya Havzasının güneybatısında yer almaktadır. Kurucaova, Doğanşehir İlçesi ve Çelikhan İlçesi sınırları içinde olup, İl merkezine yaklaşık 65 km uzaklıkta ve yaklaşık 140 km2'lik bir alanı kapsamaktadır. Bu tez çalışması kapsamında inceleme alanı genel jeolojik çalışmalar ile değerlendirilmiştir. Genel Jeoloji çalışmaları kapsamında yapılan çalışmalar inceleme alanını oluşturan temel kaya grupları, oluşum koşulları ve dağılımları, yörenin genel tektonik yapısı ve yapısal elemanları incelenmiştir. Türkiye'nin büyük tektonik yapılarından Güneydoğu Anadolu Bindirmesi ile Doğu Anadolu Fay Zonu yörenin şekillenmesini kontrol etmiştir. Araştırma alanını kesen Doğu Anadolu Fay Zonu'nun doğrultu değiştirmesi ve kollara ayrılarak birbirinden uzaklaşması Kurucaova'nın bulunduğu kesimin tektonik olarak gelişimine neden olmuştur. Bu çökellerle birlikte inceleme alanında alüvyal yelpazenin gelişimi de bölge tektoniğinin ürünüdür. İnceleme alanının temeli Paleozoik yaşlı kireçtaşlarından oluşur. Doğu Anadolu Fay Zonu (DAFZ) bu bölgede Eosen yaşlı Maden Karmaşığı ve Paleozoik yaşlı Pütürge Metamorfitleri ile Permo-Karbonifer yaşlı Malatya Metamorfitlerini kesmektedir. DAFZ ve Sürgü Fayı, Kurucaova kuzeyinde ve güneybatısında yaklaşık 12 km uzunluğunda balık sırtı tepelerini (Basınç sırtı) oluşturmuştur. İnceleme alanı ve dışında da geniş alanlarda yüzeyleyen Maden Karmaşığı üzerine Pliyo-Kuvaterner yaşlı çökeller yaygın şekilde bulunmaktadır. Bu çökellerle birlikte inceleme alanında gözlenen en genç birimler olan alüvyal yelpazeler faylara dik dere yatakları boyunca yaygın olarak gözlenmektedir.

The study area is located in the Southeastern Taurus Region of the Upper Euphrates Section in the Eastern Anatolia Region, southwest of the Malatya Basin. Kurucaova is located within the borders of Doğanşehir District and Çelikhan District, and covers an area of approximately 140 km2, approximately 65 km away from the city center. Within the scope of this thesis, the study area has been evaluated with general geological studies. The main rock groups, formation conditions and distributions, general tectonic structure and structural elements of the region have been observed under field conditions. Turkey's major tectonic structures of the East Anatolian fault zone with Southeast Anatolian thrust was checking the shaping of the region. The change of direction of the East Anatolian Fault Zone, which cuts the area of study, and divides into branches, has caused the collapse of Kurucaova. Along with these deposits, the development of the alluvial spectrum in the study area is the product of the regional tectonics. The base of the study area consists of Paleozoic aged limestones. The East Anatolian Fault Zone (DAFZ) intersects the Eocene Maden Complex and Paleozoic Pütürge Metamorphites and Permo-Carboniferous Malatya Metamorphites in this region. The DAFZ and the Sürgü Fault formed about 12 km long fish ridge-type hills (Pressure ridge) to the north and southwest of Kurucaova. Plio-Quaternary sediments are commonly found on the Maden Complex which extends in large areas outside the study area. Along with these deposits, the development of the alluvial spectrum in the study area is the product of the regional tectonics.