Ortaöğretim öğrencilerinin aleksitimik özellikleri ile çocukluk çağı örselenme yaşantıları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Araştırma; farklı liselerde öğrenim gören öğrencilerin, ele alınan değişkenlere göre, aleksitimi düzeyleri ve çocukluk dönemi örselenme yaşantı düzeyleri arasındaki farklılığı ortaya çıkarmayı amaçlayan betimsel bir çalışmadır.Araştırmada; nicel yöntem ve ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılında Türkiye'de Güneydoğu Anadolu bölgesinde bulunan bir ilde, yedi farklı lisede öğrenim gören 599 öğrenci (%57.3 kız, %42.7 erkek) oluşturmaktadır. Çalışma grubunun belirlenmesinde, uygun örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma kapsamında veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Toronto Aleksitimi Ölçeği (TAÖ-20) ve Çocukluk Dönemi Örselenme Yaşantıları Ölçeği Kısa Formu (ÇÖYÖ-KF) kullanılmıştır. Verilerin analizinde; IBM SPSS 23 Paket programı kullanılmıştır. Araştırmada bağımsız değişkenlerin etkilerini belirlemek amacıyla kullanılan MANOVA testi sonuçlarına göre aleksitiminin alt boyutu olan duyguları söze dökmede güçlük ve çocukluk dönemi örselenme yaşantılarının, okul türü-sınıf düzeyi ortak etkileşim değişkenine göre anlamlı şekilde farklılaştığı görülmüştür. Duyguları söze dökme, fiziksel ihmal ve duygusal ihmal boyutunun okul türüne göre ve çocukluk dönemi örselenme yaşantılarının, okul türü-yaş ortak etkiletişim değişkenine göre farklılaştığı görülmüştür. Duyguları söze dökmede güçlük boyutunun okul başarısı değişkenine göre anlamlı şekilde farklılık gösterdiği ve çocukluk dönemi örselenme yaşantılarının ve alt ölçeklerinden fiziksel istismar ve fiziksel ihmal boyutunun okul başarısı alt ölçeğine göre anlamlı şekilde farklılık gösterdiği görülmektedir. Aleksitimi ve çocukluk dönemi örselenme yaşantıları ve her iki ölçeğin alt boyutları ile de cinsiyet, yaş, sınıf düzeyi, kardeş sayısı, doğum sırası, anne eğitim düzeyi, baba eğitim düzeyi ve ortalama aylık gelir ve yaşanılan yer değişkenleri açısından anlamlı bir ilişki bulunmadığı saptanmıştır.Anahtar Kelimeler: Aleksitimi, örselenme, istismar, ihmal

This research is a descriptive study aiming at revealing the difference between alexithymia levels and childhood period trauma experience levels according to variables discussed, of students who study in different high schools.In the study; quantitative method and relational survey model have been used. 599 students (57.3% female, 42.7% male) studying in 7 different high schools located in a city in the Southeastern Anatolian Region of Turkey in 2018-2019 school year constitutes the study group of the research. A proper sampling method has been used to determine the study group. In the scope of the study, Personal Information Form, Toronto Alexithymia Scale (TAS-20) and Childhood Trauma Questionnaire – Short Form (CTQ-SF) have been used as data collection tools. In data analysis; IBM SPSS 23 Pack software has been used. In the study it has been observed that according to MANOVA test which is used with the purpose of determining the effects of independent variables, difficulty in expressing feelings and childhood trauma experiences which are the lower dimension of alexithymia become drastically distinct according to school type-class level joint interaction variable. It has been observed that levels of expressing feelings, physical neglect and emotional neglect become distinct according to school type and childhood trauma experiences, school type-age joint interaction variables. It is observed that difficulty in expressing feelings aspect becomes drastically distinct according to school success variable and childhood trauma experiences and its lower dimensions, physical abuse and physical neglect becomes drastically distinct according to the lower dimension of school success.It has been determined that there is not a significant relation between alexithymia and childhood trauma experiences and along with lower dimensions of each scale, gender, age, class level, number of the siblings, order of birth, mother's educational level, father's educational level and average monthly income and place of residence.Key Words: Alexithymia, trauma, abuse, neglect