Farklı branşlardaki sporcuların egzersiz bağımlılık ve psikolojik sağlamlık düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada farklı branşlardaki sporcuların egzersiz bağımlılık düzeyleri ve psikolojik sağlamlıkları cinsiyet, spor branşları, bireysel ve takım sporu türlerine göre incelenmiştir. Muğla, ve çevre illerinde en az 5 yıldır bir spor dalıyla uğraşan yaş ortalaması 22.72 ±3,024 olan 313'ü kadın, 464'ü erkek olmak üzere toplam 777 lisanslı sporcu araştırmaya katılmıştır. Araştırmada veri toplamak amacıyla; katılımcıların demografik özelliklerini belirlendiği anket formu, Hausenblas H.A. ve Downs D.S. (2002) tarafından geliştirilen ve Yeltepe H.ve İkizler H.C. (2007) tarafından Türkçeye uyarlanan Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği-21 ve psikolojik sağlamlık düzeylerini ölçmek amacıyla Block ve Kremen (1996) tarafından geliştirilen, Karaırmak (2007) tarafından Türkçe' ye uyarlaması yapılan Ego Sağlamlık Ölçeği kullanılmıştır.Elde edilen verilerin çözümlenmesinde tanımlayıcı istatistiklere ait aritmetik ortalama (X), standart sapma (SS), frekans (N) ve yüzde (%), kullanılmıştır. Bağımsız grup karşılaştırmaları Eş Örneklem (Paired) T testi ile yapılmıştır. İkiden fazla ve ilişkisiz grupların karşılaştırılmasında, NPar Tests Kruskal-Wallis Testi (bağımsız örneklem medyan testi) kullanılmıştır. Bireysel ve Takım sporları değişkeni ile ölçekler arasında ki ilişkinin tespiti için regresyon analizi yapılmıştır. Yapılan analizlerde anlam düzeyi p<0.05, güven aralığı ise % 95 kabul edilmiştir. Sonuç olarak; cinsiyet değişkenine göre egzersiz bağımlılık ve psikolojik sağlamlık düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmamıştır (p>0.05). Spor branşlarına göre örnek bireylerin egzersiz bağımlılık düzelerinde istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunurken(p<0.05), psikolojik sağlamlık toplam puanları arasında farklılığa rastlanmamıştır. Bireysel ve takım sporu yapma durumlarına göre örnek bireylerin egzersiz bağımlılık düzeylerinde bireysel sporlar lehine anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Dayanıklılık ve sıklet sporlarının takım sporlarına göre daha fazla egzersiz bağımlılık riskini taşıdığı söylenebilir.

In this study, exercise dependence level and psychological resilience of the athletes in different sport branches were examined in terms of gender, sport branches and sports participation types as individual or team sports. For these purposes; 313 female and 464 male athletes who are interested in single sport branch at least 5 years in Muğla and neighbor cities. The average age of the participants was found 22.72+3,024. Data were collected with two different scales. Fist, Exercise Dependence Scale-21, developed by Hausenblas and Downs (2002) and translated to Turkish by Yeltepe and İkizler (2007) to identify the demographic characteristics of the participants. Second, Ego Resilience Scale which was developed by Block and Kremen (1996) and translated to Turkish by Karaırmak (2007). In data analysis procedure, arithmetic mean (X), standard deviation (SS), frequency (N), percentage (%) was used. Paired T-Test for independent groups' comparison and NPar Tests Kruskal-Wallis Test for more than 2 groups' comparison were used. Regression Analyze was applied to define the relation between variables of individual-team sports and scales.Result shows that there is no significant difference in dependence level and psychological resilience in terms of gender (p>0.05). There is significant differences in exercise dependency in terms of sport branches variable (p<0.05). However, difference wasn't defined between total points of psychological resilience. Significant difference was found in exercise dependence in terms of individual and team sports variables. It is concluded that more exercise dependence risk was occurs in endurance sports and weight training sports when compared to team sports.