Temporomandibular eklem disfonksiyonlarında mandibular kondil ve artiküler eminensin dejeneratif değişiklikleri ile kemik kalitesi arasındaki ilişkinin konik ışınlı bilgisayarlı tomografi ile değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Temporomandibular eklem disfonksiyonu (TMED) olan hastalarda mandibular kondil ve artiküler eminensin dejeneratif kemik değişiklikleri ile kemik kalitesi arasında korelasyon olup olmadığının konik ışınlı bilgisayarlı tomografi (CBCT) ile değerlendirilmesidir.Gereç ve Yöntem: Çalışma grubunu temporomandibular eklem disfonksiyonlu 83'ü kadın 17'si erkek 100 olgu oluşturmaktadır. Çalışmada Uluslararası Temporomandibular Eklem Hastalıkları Birliği tarafından (International RDC-TMD Consortium) hazırlanan ve TMED için araştırma amaçlı tanı ölçütlerini içeren, disfonksiyona yönelik semptomları değerlendiren 'Tanı Kriterleri / Temporomandibular Eklem Disfonksiyonu (TK/TMED)' formu (Ohrbach ve ark., 2014) kullanılmıştır. Klinikte TMED tanısı konulan olgular, CBCT ile değerlendirilmiştir. Radyolojik muayenede kondil ve artiküler eminensteki dejeneratif kemik değişiklikleri tespit edilmiş ve BQI skalasına göre kemik kaliteleri sınıflandırılarak aralarındaki ilişki incelenmiştir.Bulgular: TMED'li olguların çoğunluğu kadınlardan oluşmaktadır. TMED'in yaş gruplarında dağılımına bakıldığında en sık (% 65) 20-40 yaş aralığında olduğu saptanmıştır. TME'deki dejeneratif kemik değişiklikleri ve kemik kalitesi bakımından cinsiyete göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmamıştır (p>0.05). TME'nin dejeneratif kemik değişikliklerinin mandibular kondilde artiküler eminense göre daha sık olduğu bulgulanmıştır. Mandibular kondilde en sık görülen dejeneratif kemik değişiklikleri düzleşme ve erozyondur. Dejeneratif eklem hastalığı olan olguların kondil ve artiküler eminensinde en sık rastlanan kemik kalitesi sınıfı ise Tip III olarak bulgulanmıştır. Bu olguların TME'lerinde kemik kalitesi ile dejeneratif kemik değişiklikleri arasında herhangi bir korelasyon saptanmamıştır.Sonuçlar: CBCT, TME'deki dejeneratif kemik değişikliklerinin ve kemik kalitesinin değerlendirilmesinde uygun bir radyolojik görüntüleme yöntemidir.Anahtar Sözcükler: BQI, dejeneratif değişiklik, konik ışınlı bilgisayarlı tomografi, temporomandibular eklem disfonksiyonu, TME.

Aim: To evaluate the correlation between degenerative bone changes and the bone quality of the mandibular condyle and articular eminence in patients with temporomandibular joint dysfunction with cone beam computed tomography.Materials and Methods: The study group consisted of 100 patients (83 female and 17 male) with temporomandibular joint dysfunction. In this study, 'Diagnostic Criteria / Temporomandibular Joint Dysfunction (DC / TMD)' form was used which is prepared by International Association of Temporomandibular Disorders (International RDC-TMD Consortium) and includes diagnostic criteria for research for temporomandibular joint dysfunction (Ohrbach et al., 2014). Cases with clinical diagnosis of temporomandibular joint dysfunction were evaluated with cone beam computed tomography (CBCT). In the radiological examination, degenerative bone changes in condyle and articular eminence were determined and bone quality was classified according to BQI scale and their relationship was examined.Results: The majority of cases with temporomandibular joint dysfunction were women. When the distribution of TMJ dysfunction was observed in the age groups, it was found 65 % in the 20-40 age range. There was no statistically significant difference in terms of degenerative bone changes and bone quality in TME according to gender (p> 0.05). Degenerative bone changes of TMJ were found to be more frequent in the mandibular condyle than in articular eminence. The most common degenerative bone changes in mandibular condyle are flattening and erosion. The most common grade of bone quality was found Type III in condyle and articular eminence of patients with degenerative joint disease. There was no correlation between bone quality and degenerative bone changes in TMJ.Conclusions: CBCT is a convenient radiological imaging modality for evaluating the bone quality and degenerative bone changes of TMJ.Keywords: BQI, cone-beam computed tomography, degenerative change, temporomandibular joint dysfunction, TMJ.