Yetişkin türk popülasyonunda radyografik yaş tayininde mandibular premolar dişlerdeki yapısal değişikliklerin konik ışınlı bilgisayarlı tomografi görüntülerinde retrospektif olarak değerlendirilmesi

Abstract

Amaç:Bu çalışmanın amacı; mandibular premolar dişlerdeki yapısal değişikliklerin üç farklı radyolojik yaş tayini yöntemi (görsel değerlendirme, lineer ölçüm, hacim ölçümü) kullanılarak konik ışınlı bilgisayarlı tomografi (KIBT) görüntülerinde retrospektif olarak değerlendirilmesi ve yetişkin Türk popülasyonunda radyografik yaş tayininde kullanılabilirliğinin araştırılmasıdır.Gereç ve Yöntem:Marmara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi Anabilim Dalı Radyoloji Birimi'ne başvuran hastaların KIBT görüntüleri retrospektif olarak incelenerek 600 adet KIBT görüntüsü çalışma grubuna dahil edilmiştir. KIBT görüntülerinde mandibular sol 2. premolar dişlerdeki yapısal değişiklikler modifiye Gustafson yöntemi kullanılarak görsel olarak, Kvaal'in pulpa-diş oranı yöntemi kullanılarak lineer ölçümlerle değerlendirilmiştir. Mandibular sol 2. premolar dişlerin ve pulpalarının hacimleri 3D-Doctor programı aracılığı ile ölçülerek pulpa/diş hacim oranları hesaplanmıştır.Bulgular:Çalışmaya, yaşları 18 ile 77 arasında değişen 340'ı kadın (%56,7) ve 260'ı erkek (%43,3) olmak üzere toplam 600 hastanın yüksek diagnostik kaliteye sahip KIBT görüntüleri dahil edilmiştir. Atrisyon miktarı, sekonder dentin kalınlığı ve periodontal doku kaybı miktarı değişkenlerinin tümü kullanılarak oluşturulan çoklu regresyon modelinin açıklayıcılık katsayısı (R2) kadınlarda 0,191, erkeklerde 0,228, toplam çalışma grubunda ise 0,215 olarak tespit edilmiştir. Kvaal'in pulpa-diş oranı yönteminde, yaş ile en yüksek korelasyona sahip T (R=0,074), B (R=0,389) ve C (R=0,294) değişkenleri kullanılarak oluşturulan çoklu regresyon modelinin açıklayıcılık katsayısı (R2) kadınlarda 0,168, erkeklerde 0,158, toplam çalışma grubunda ise 0,161 olarak tespit edilmiştir. Pulpa/diş hacim oranı yöntemiyle elde edilen değişkenler kullanılarak oluşturulan regresyon modelinin açıklayıcılık katsayısı (R2) kadınlarda 0,002, erkeklerde 0,066, toplam çalışma grubunda ise 0,021 olarak tespit edilmiştir. Kronolojik yaş ve regresyon modelleri ile tayin edilen yaş ortalama değerleri arasında istatiksel olarak anlamlı farklılık bulunmaması (p>0,05)oluşturulan modellerin anlamlı olduğunu göstermektedir.Sonuçlar:Modifiye Gustafson, Kvaal'in pulpa-diş oranı ve pulpa/diş hacim oranı yöntemlerinin tümünde oluşturulan regresyon modellerinin yetişkin Türk popülasyonu için açıklayıcılık katsayıları düşüktür.Anahtar Sözcükler:diş hekimliği, konik ışınlı bilgisayarlı tomografi, radyoloji, yaş tayini, yetişkin

Aim:The aim of this study was to evaluate the structural changes in mandibular premolar teeth by using three different radiological age estimation methods (visual assessment, linear measurement, volume measurement) on cone beam computed tomography (CBCT) images and to investigate their applicability for age estimation in an adult Turkish population.Material and Methods:CBCT images of patients who referred to Marmara University Faculty of Dentistry Department of Oral and Maxillofacial Radiology were retrospectively analyzed and 600 KIBT images were included in the study group. Structural changes in the mandibular left 2nd premolar teeth were evaluated visually using modified Gustafson method and with linear measurements using Kvaal's pulp-tooth ratio method. The pulp and teeth volumes of mandibular left 2nd premolar teeth were measured by 3D-Doctor program and pulp/tooth volume ratios were calculated.Results:High diagnostic quality KIBT images of 600 patients (340 females (56.7%) and 260 males (43.3%)) aged between 18 and 77 years were included in the study. The coefficient of determination (R2) of the multiple regression model, which was formed by using variables of amount of atrition, secondary dentin thickness and amount of periodontal tissue loss, was 0.191 in females, 0.228 in males and 0.215 in total study group. In Kvaal's pulp-tooth ratio method, multiple regression model was created using the variables T (R=0.074), B (R=0.389), and C (R=0.294) with highest correlation with age and the coefficient of determination (R2) was 0.168 in females, 0.158 in males, and 0.161 in the total study group. The coefficient of determination (R2) of the regression model which was formed by using pulp/tooth volume ratio was found to be 0.002 in females, 0.066 in males and 0.021 in total study group. As there was no statistically significant difference between the chronological age and the estimated age values in regression models (p>0.05), the models created were significant.Conclusions:The coefficient of determination of all of the regression models obtained with modified Gustafson, Kvaal's pulp-tooth ratio and pulp/tooth ratio methods were low for this adult Turkish population.Keywords:adult,age determination, cone beam computed tomography, dentistry, radiology