Çok katlı betonarme binalarda 2018 deprem yönetmeliği ile tanımlanan spektrum eğrilerinin etkisinin araştırılması

Abstract

18 Mart 2018'de yayınlanan Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği (TBDY) ile yapılan değişikliklerin en önemlilerinden biri deprem yer hareketi spektrumları hesabının, yapının bulunduğu konuma ve zemin değerlerine göre olmasıdır. Bu çalışmanın amacı, spektrum eğrilerindeki bu önemli değişikliğin, yapının taban kesme kuvvetinde ve maksimum göreli kat ötelemesi değerlerinde etkisinin nasıl olacağını araştırmaktır. Çalışmanın ilk bölümünde, her iki yönetmeliğe göre, taban kesme kuvveti ve maksimum göreli kat ötelemelerinin hesap esasları ile ilgili genel bilgiler verilmiştir. Çalışmada, 1996 tarihli deprem tehlike haritasında sırasıyla 1., 2., 3. ve 4. bölgede yer alan Sakarya-Serdivan, Kocaeli-Kandıra, Eskişehir-Sivrihisar ve Ankara-Yenimahalle konumlarında, tasarım depremi için 4 farklı zemin cinsi altında 4 katlı, 7 katlı ve 10 katlı binaların İDECAD programı yardımıyla Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği (TBDY-2018) ile Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmeliği(DBYBHY-2007) hesap esaslarına göre deprem analizleri yapılarak taban kesme kuvvetleri ve maksimum göreli kat ötelemelerinin tablo ve grafiklerle karşılaştırması yapılmıştır. Son olarak taban kesme kuvvetinin, kat sayısı arttıkça eski yönetmeliğe kıyasla daha düşük değerler verdiği, maksimum etkin kat ötelemelerinin her yükseklikteki binada özellikle zemin değerleri olumsuz şartlara doğru gittikçe eski yönetmeliğe nazaran çok daha büyük değerler verdiği görülmüştür.

New building earthquake regulation has come into force on 18 March 2018 and one of the most important alteration about this regulation is the calculation of earthquake ground option spectra has to be made according to location of the building and its ground parameters. Purpose of this study is to investigate the effects of this important alteration on structure based sheer force as well as the relative storey drift values. In the first part of this study, general information about the calculation principles of structure based shear force and relative storey drift were given according to both old and new regulations. This study was performed in zone 1,2,3 and 4 that is generated according to earthquake hazard map dated 1996. Respectively for zone 1,2,3 and 4, Sakarya-Serdivan, Kocaeli-Kandıra, Eskişehir-Sivrihisar, Ankara-Yenimahalle regions are picked up and for design earthquake, various analyses were done under four different kind of ground conditions for 4, 7 and 10 storey buildings. These analyses were performed according to Turkish Building Earthquake Regulation (TBDY-2018) with the help of IDECAD and Regulation for Buildings in Earthquake Zones (DBYBHY-2007) thus structure based shear force and relative storey drift values are compared and explained in tables and graphs. In the last part of this study, it is identified that according to new regulation, structure based shear force calculation has given lower values comparing the old regulation and also maximum calculated effective drift value increases as ground conditions get worse regardless to number of storey.