Origanum sipyleum`un etanolik ekstresinin yara iyileşmesi üzerine etkinliğinin rat sırt epitelinde değerlendirilmesi

Abstract

Yara, travma sonrası doku bütünlüğünün bozulmasıdır. Yara iyileşmesi ise yaralanmanın ardından başlayan, üç evreden oluşan karmaşık bir süreçtir. İltihabi hücrelerin ve bu hücrelerden salınan mediatörlerin birbirini etkilemesi ile ilerleyen bu süreci hızlandırmak için topikal pek çok ajan kullanılmaktadır. Yara iyileşmesi sitokinler ve/veya antioksidan mekanizma üzerinden yürümektedir. Origanum Sipyleum L. üzerine yapılan çalışmalarda bu türün kuvvetli antioksidan ve antibakteriyel özellikleri olduğu gözlenmiştir. Orta ve Batı Anadolu'da halk arasında Bayırçayı ya da Güveyotu olarak bilinen, yüksek oranda karvakrol, timol ve p-simen içerdiği saptanmış olan Origanum Sipyleum L.'nin, mide ağrısı ve öksürük tedavisinde sıkça kullanıldığı bilinmektedir. Bu çalışmada, endemik bir bitki türü olan Origanum Sipyleum L. ekstresinin ratlarda deneysel olarak oluşturulan yaralara; topikal olarak uygulanması sonucunda, yara iyileşmesindeki değişikliklerin histopatolojik ve immünohistokimyasal yöntemlerle incelenmesi ve yara iyileşmesine katkıda bulunabilecek yeni ajanların geliştirilmesine yardımcı olmak amaçlanmıştır. Çalışmada 54 adet erkek Wistar albino cinsi rat kullanıldı. Bütün gruplarda ratların sırt bölgesinde 200 mm2 boyutunda defekt oluşturulmuştur. Ratlar rastgele seçilerek hiçbir ajan uygulanmayan kontrol grubu (K), %5 Povidone iodine grubu (P), %10'luk Origanum Sipyleum L. grubu (O) olmak üzere 3 ana gruba ayrıldı. Bu gruplar kendi içerisinde 7., 14. ve 21. günlerde sakrifiye edilmek üzere 3 alt gruba ayrıldı. Ratlar sakrifiye edildikten sonra histopatolojik ve immünohistokimyasal inceleme için doku örnekleri alındı. Histopatolojik değerlendirmede, epitelizasyon, granulasyon dokusu, inflamatuar hücre ve kollajen liflere bakıldı. İmmunohistokimyasal değerlendirmede, VEGF, bFGF ve PDGF değerlerine bakıldı. Histopatolojik ve immünohistokimyasal değerlendirme sonuçlarına göre, Origanum Sipyleum uygulanan gruptaki bFGF ve PDGF gibi yara iyileşmesini etkileyen parametrelerde, diğer gruplara oranla artış görülmüştür. Epitelizasyon ve kollajen lif miktarı da Origanum Sipyleum L. uygulanan grupta diğer gruplara oranla daha fazla miktarda görülmüştür. Ayrıca yara yüzey alanı ölçümlerinde Origanum Sipyleum L. uygulanan grupta diğer gruplara oranla daha fazla küçülme görülmüştür

Wound is disruption of the tissue integrity after trauma. Wound healing is a complex process which occurs in three stages. There are topical agents in usage to accelerate this continues process which is affected by inflamatory cells and secreted mediators. Wound healing is mediated by cytokines and / or antioxidant mechanisms. Studies on Origanum Sipyleum have shown that this species has strong antioxidant and antibacterial properties. Origanum sipyleum L., known as Bayırçayı or Güveyotu, which contains high levels of carvacrol, thymol and p-simene among the people in Central and Western Anatolia, is known to be used frequently in the treatment of stomach pain and cough. In this study, Origanum Sipyleum L. extract, is an endemic plant species; As a result of topical application, it was aimed to investigate the changes in wound healing by histopathological and immunohistochemical methods and to help the development of new agents that could contribute to wound healing. 54 male Wistar albino rats were used in the study. In all groups, 200 mm2 defects were formed on the dorsal regions of the rats. The rats were randomly selected and divided into three groups; no agent applied control group (K), 5% Povidone iodine group (P) and 10% Origanum Sipyleum L. group (O). These groups were divided into 3 subgroups to be sacrificed on days 7, 14 and 21. After rats were sacrificed, tissue samples were taken for histopathological and immunohistochemical examination. Histopathological examination revealed epithelialization, granulation tissue, inflammatory cells and collagen fibers. Immunohistochemical evaluation revealed VEGF, bFGF and PDGF. According to histopathological and immunohistochemical evaluation results, parameters affecting wound healing such as bFGF and PDGF in Origanum Sipyleum L. group increased compared to other groups. Epithelialization and amount of collagen fiber were also higher in Origanum Sipyleum L. group than in other groups. In addition, wound surface area measurements showed greater shrinkage in Origanum Sipyleum L. group compared to other groups.