Ankilozan spondilit tanılı hastalarda hastalık aktivitesinin tam kan sayımı parametreleri ile ilişkisi

Abstract

Son zamanlarda, tam kan sayımı (TKS) parametrelerinin inflamasyonla ilişkisi gösterilmiştir. Biz de bu çalışmada, Ankilozan Spondilit (AS) hastalarında hastalık aktivitesinin TKS parametreleri ile ilişkisini araştırmayı hedefledik.Çalışmaya 100 AS'li ve 100 sağlıklı (kontrol grubu) dahil edildi. Her iki grupta da erkek sayısı 52, kadın sayısı 48'di. Çalışmaya dahil edilen kişilerin Hemoglobin(Hgb), Trombosit (PLT), Ortalama Trombosit Hacmi (MPV), Eritrositlerin Büyüklüklerine Göre Dağılım Genişliği (RDW); Trombosit-Lenfosit Oranı (PLR) ve Nötrofil-Lenfosit Oranı (NLR); C-reaktif protein (CRP) ve Eritrosit Sedimentasyon Hızı(ESH) değerleri kaydedildi. AS hasta grubu ve sağlıklı kontrol grupları belirtilen parametreler açısından karşılaştırıldı. AS'li hastaların hastalık aktivitesinin değerlendirilmesinde Bath AS Hastalık Aktivite İndeksi (BASDAI) ve AS Hastalık Aktivite Skoru (ASDAS)-CRP/ESH indeksleri kullanıldı. Fizik muayene bulgularına göre Maastricht Ankilozan Spondilit Entezit Skoru (MASES) ve Bath Ankilozan Spondilit Metroloji İndeksi (BASMI) skorları belirlendi.Hasta grubun yaş ortalaması 37.55±11.86, kontrol grubunun yaş ortalaması ise 37.56±11.81'di (p=0.963). AS hasta grubu ile sağlıklı kontrol grubu MPV (p=0.034), CRP (p=0.007) ve ESH (p=0.007) yönünden karşılaştırıldığında gruplar arasındaki ilişki istatiksel olarak anlamlıydı. AS hasta grubu BASDAI skoruna göre aktif hastalık ve inaktif hastalık olacak şekilde gruplara ayrıldığında, ASDAS-CRP (p<0.001), ASDAS-ESH (p<0.001) ve MASES (p<0.001) skorları yönünden iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulundu. AS hasta grubu, ASDAS-CRP/ESH skorlarına göre inaktif hastalık, düşük hastalık aktivitesi, yüksek hastalık aktivitesi ve çok yüksek hastalık aktivitesi olarak gruplara ayrıldığında, çok yüksek hastalık aktivitesi olan grupta Hgb değeri diğer gruplara göre istatistiksel olarak anlamlı düşük bulundu (p<0.05). ESH değeri de, ASDAS skorlarına göre hastalık aktivitesi belirlendiğinde çok yüksek hastalık aktivitesi olan grupta istatistiksel olarak anlamlı yüksekti. AS hasta grubunda hastalık aktivite indeksleri ile BASMI ve MASES skorları arasında ilişki değerlendirildiğinde BASDAI ve ASDAS-ESH skorları ile sadece MASES skoru arasında, ASDAS-CRP skoru ile hem BASMI hem de MASES skoru arasında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki vardı. Hgb değeri ile BASDAI skoru arasında (r=-0.257, p=0.01) ve ESH değeri arasında (r=-0.644, p<0.001) negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki vardı.Sonuç olarak, bu çalışmada AS tanılı hastalarda MPV, ESH ve CRP değerlerini kontrollere göre artmış bulduk. ASDAS-CRP ve ASDAS-ESH skoruna göre çok yüksek hastalık aktivitesi olanlarda Hgb değeri diğerlerine göre daha düşüktü ve ESH çok yüksek hastalık aktivitesi olan grupta diğerlerine göre daha yüksekti. Bu sonuçlarımıza göre ESH ve Hgb değerinin hastalık aktivitesinin değerlendirilmesinde uygun olabileceğini, diğer kan parametrelerinin hastalık aktivitesinin değerlendirilmesinde kullanılması için daha fazla hasta sayısının olduğu çalışmalarla desteklenmesi gerektiğini düşünüyoruz. AS hastalarının takipleri sırasında, günlük kullanılan indekslerin yanında MASES gibi entezit indekslerinin de kullanılmasının yaygınlaştırılması gerektiği kanaatindeyiz.Anahtar Kelimeler: Ankilozan Spondilit, ASDAS, BASDAI, MPV, RDW

Recently, the relationship of whole complete blood count parameters with inflammation has been shown. In this study, we aimed to investigate the association of disease activity with CBC parameters in Ankylosing Spondylitis (AS) patients.The study included 100 AS and 100 healthy controls (control group). In both groups, the number of males was 52 and the number of females was 48. Hemoglobin (Hgb), Platelet (PLT), Mean Platelet Volume (MPV), Distribution Width by Erythrocytes (RDW); Platelet-Lymphocyte Ratio (PLR) and Neutrophil-Lymphocyte Ratio (NLR); C-reactive Protein (CRP) anderythrocyte sedimentation rate (ESR) values recorded. AS patients and healthy control groups were compared in terms of the specified parameters. In the evaluation of disease activity of patients with AS, Bath AS Disease Activity Index (BASDAI) and AS Disease Activity Score (ASDAS)-CRP/ESR indices were used. According to physical examination findings, Maastricht Ankylosing Spondylitis Entezit Score (MASES) and Bath Ankylosing Spondylitis Metrology Index (BASMI) scores were determined. The mean age of the patient group was 37.55±11.86, and the mean age of the control group was 37.56±11.81 (p=0.963). The relation between the groups was statistically significant when compared with the AS patient group and healthy control group MPV (p = 0.034), CRP (p = 0.007) and ESR (p = 0.007). When AS patient group is divided into active disease and inactive disease according to BASDAI score, there were statistically significant differences between ASDAS-CRP (p <0.001), ASDAS-ESR (p <0.001) and MASES (p <0.001) scores. When the AS patient group was divided into groups according to ASDAS-CRP / ESR scores as inactive disease, low disease activity, high disease activity and very high disease activity, Hgb value was significantly lower in the group with very high disease activity than the other groups (p <0.05 ). ESR value was also significantly higher in the group with very high disease activity when disease activity was determined according to ASDAS scores. There was a statistically significant relationship between BASDAI and ASDAS-ESR scores and only MASES score between ASDAS-CRP score and both BASMI and MASES score. There was a statistically significant negative correlation between Hgb value and BASDAI score (r = -0.257, p = 0.01) and ESR (r = -0.644, p <0.001). In conclusion, we found that MPV, ESR and CRP values were increased in AS patients compared to controls. The Hgb value was significantly lower in patients with very high disease activity compared to the ASDAS-CRP and ASDAS-ESR scores, and the ESR was higher in the group with very high disease activity compared to the others. According to our results, we think that ESR and Hgb value may be appropriate for the evaluation of disease activity and that other blood parameters should be supported by studies with more patients for the evaluation of disease activity. During the follow-up of AS patients, we believe that the use of entesite indices such as MASES should be expanded as well as daily indexes.Keywords: Ankylosing Spondylitis, ASDAS, BASDAI, MPV, RDW