Sistemik isotretinoin kullanan akne vulgaris hastalarında subklinik aterosklerozun değerlendirilmesi

Abstract

Akne vulgaris, pilosebase ünitenin kronik, inflamatuar bir hastalığıdır. Genellikle 11-30 yaş arasındaki bireylerde %85'e varan bir sıklıkta ortaya çıkmaktadır. Aktif bir retinoik asit derivesi olan isotretinoin, akne tedavisinde en etkili ve remisyon süresi uzun olan ilaçtır. Şiddetli aknede, diğer tedavilere dirençli orta şiddetli aknede ve skar bırakma potansiyeli olan aknede sıklıkla kullanılır.Koroner arter hastalıkları dünyada mortalite ve morbiditenin başlıca nedenleri arasında yer almaktadır ve ateroskleroz koroner arter hastalıklarının temelini oluşturmaktadır. İsotretinoin ile yapılan çalışmalarda trigliserid, total kolesterol ve düşük dansiteli lipoprotein düzeyinde artış ve yüksek dansiteli lipoprotein düzeyinde azalma yaptığı gösterilmiş ve dolaylı olarak ateroskleroza neden olabileceği vurgulanmıştır. Fakat; literatürde uzun süreli isotretinoin kullanımı ve ateroskleroz riski ile ilgili yapılmış az sayıda çalışma mevcuttur.Bu çalışamada; dermatoloji kliniklerinde orta ve şiddetli akne vulgaris tedavisinde sık kullanılan sistemik isotretinoinin, subklinik ateroskleroz üzerine olan etkisini, subklinik ateroskleroz varlığını gösteren sensitif değere sahip parametrelerle belirlemeyi amaçladık.Çalışmamız altı ay boyunca isotretinoin kullanan 63 akne vulgaris hastası ile yapıldı. Hastaların tedavi başlangıcında ve tedavi sonunda glukoz, insülin, lipid profili, lektin benzeri okside düşük dansiteli lipoprotein reseptör-1, yüksek duyarlıklı C-reaktif protein ve okside düşük dansiteli lipoprotein değerleri karşılaştırıldı. Hastaların %84.1'i (n=53) kadın, %15.9'u (n=10) erkek idi. Düşük dansiteli lipoprotein, çok düşük dansiteli lipoprotein, lektin benzeri okside düşük dansiteli lipoprotein reseptör-1, trigliserid, total kolesterol ve aspartat aminotransferaz düzeylerinin arttığı ve bu artışın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptandı (p<0.001). Okside düşük dansiteli lipoprotein düzeyinin arttığı ve istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edildi (p=0.040). Yüksek duyarlıklı C-reaktif protein seviyesinde istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı saptandı (p=0.458). Hem erkeklerde hem de kadınlarda lektin benzeri okside düşük dansiteli lipoprotein reseptör-1 düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı bir artış olduğu tespit edildi (p<0.001). Tedavi öncesinde, kadınlara göre erkeklerde lektin benzeri okside düşük dansiteli lipoprotein reseptör-1 düzeyinin daha yüksek olduğu ve istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edildi (p=0.028). Tedavi sonrasında, kadınlara göre erkeklerde lektin benzeri okside düşük dansiteli lipoprotein reseptör-1 düzeyinin daha yüksek olduğu ve istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptandı (p<0.001). Bel çevresi ölçüleri ile LOX-1 değerlerindeki artışın pozitif yönde ilişkili olduğu tespit edildi (r=0.274, p=0.030). Bel çevresi için cut-off değerinin 69.25 cm olduğu tepit edildi.Sonuç olarak çalışmamızda elde ettiğimiz veriler, isotretinoinin subklinik ateroskleroza yol açtığını düşündürmektedir. Subklinik ateroskleroz riskinin erkeklerde kadınlara göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bel çevresi arttıkça ateroskleroz riskinde artış olduğu saptanmıştır. Çalışmamızdaki denek sayısı az da olsa; verilerimizden yola çıkarak, kardiyovasküler risk faktörleri olan kişilerde ve bel çevresi geniş olan kişilerde isotretinoin kullanımı sırasında ateroskleroz riski açısından dikkatli olunması gerektiğini belirtebiliriz.

Acne vulgaris is a chronic inflammatory disease of the pilosebaceous unit. It usually occurs between the ages of 11-30, with a rate of 85%. Isotretinoin, an active retinoic acid derivative, is the most effective and remission-long drug in acne treatment. It is used in severe acne, moderate acne which is resistant to other treatments and scar prone acnes.Coronary artery disease is one of the main reasons of mortality and morbidity in the world and atherosclerosis plays a major role in the development of coronary artery diseases. In studies with isotretinoin; triglyceride, total cholesterol and low density lipoprotein levels have been shown to be increased while high density lipoprotein levels be in decreasing pattern so it could be said that isotretinoin may cause atherosclerosis indirectly. However; there are only few studies reporting the relationship between long-term use of isotretinoin and the risk of atherosclerosis in the literature.The aim of this study was to determine how the systemic use of isotretinoin in the treatment of moderate to severe acne vulgaris in dermatology clinics affects subclinical atherosclerosis by using sensitive parameters indicating the presence of subclinical atherosclerosis.Our study was completed with 63 acne vulgaris patients treated with isotretinoin for six months. Glucose, insulin, lipid profile, lectin-like oxidized low-density lipoprotein receptor-1, high-sensitivity C-reactive protein and oxidized low-density lipoprotein values were compared at the beginning and at the end of treatment. Of these patients, 84.1% (n=53) were female and 15.9% (n=10) were male. In the post treatment, low-density lipoprotein, very low-density lipoprotein, lectin-like low-density lipoprotein receptor-1, triglyceride, total cholesterol and aspartate aminotransferase levels were found to be increased and statistically significant (p<0.001). In the post-treatment, oxidized low-density lipoprotein levels were found to be increased and statistically significant (p=0.040). There was no statistically significant difference in high sensitivity C-reactive protein level (p=0.458). In post-treatment, there was a statistically significant increase in lectin-like oxidized low density lipoprotein receptor-1 levels in both males and females (p<0.001). In the pre-treatment, it was observed that lectin-like oxidized low-density lipoprotein receptor-1 level was higher in males than females and statistically significant (p=0.028). In the post-treatment, it was observed that lectin-like low-density lipoprotein receptor-1 levels were higher in males than females and statistically significant (p<0.001). There was a positive correlation between waist circumference and LOX-1 values (r=0.274, p=0.030). The cut-off value for waist circumference was 69.25 cm.In conclusion, the results of our study suggest that isotretinoin causes subclinical atherosclerosis. It has been found that the risk of subclinical atherosclerosis is higher in male population than females. Although the number of subjects in our study is limited, based on our data, as the waist circumference gets larger, the risk of atherosclerosis also increases. The people with high cardiovascular risk factors and large waist circumference should be cautious about the risk of atherosclerosis during isotretinoin use.