Merkez-çevre ilişkileri bağlamında Tunus`ta devrim süreci

Abstract

2010 yılı Kasım ayında Tunus'ta bir seyyar satıcının, satış yaptığı arabasına polisin el koyması üzerine kendisini ateşe vermesi, bugün tüm Ortadoğu'nun kaderini değiştiren olaylar zincirinin başlangıcı olmuştur. 27 yaşındaki Muhammed Buazzizi'nin intihar eylemi ile başlayan protesto hareketleri, Tunus Devlet Başkanı Zeynel Abidin Bin Ali'nin 23 yıllık iktidarını sona erdiren bir devrim hareketine dönüşmüştür. Buradan yayılan başkaldırı sloganları önce Mısır'da ardından Libya, Suriye ve daha birçok Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkesinde karşılık bulmuştur. Tunus devriminin dikkat çeken özelliklerinden biri de çıkış noktasının başkent değil de ülkenin iç bölgesinde yer alan küçük bir şehir olan Sidi Bu Zeyd olmasıdır. Tunus'un sosyolojik yapısı incelendiğinde, Sahil ve başkent etrafında şekillenen 'merkez' ile ülkenin iç ve güney kesimlerinin oluşturduğu 'çevre' arasında, sosyal ve ekonomik kalkınmanın paylaşımı ve siyasi karar mekanizmasına etki etme bakımından farklılıklar olduğu görünmektedir. Bu çalışma ile merkez-çevre ilişkilerinin Tunus'taki devrim ve değişim sürecine etkileri ortaya konulmaya çalışılmıştır.

In November 2010, a street vendor set himself on fire, after a local police officer seized his applecart. His action started the chain of events that has changed the fate of the whole Middle East region. The protest movements that began following the suicide of 27-year old Muhammed Bouazzizi turned into a revolution which ended the 23-year long rulership of the former president Zine El Abidine Ben Ali. The slogans of Tunisia's uprising spread accross Egypt, Libya, Syria and many other countries in the Midde East and North Africa. Another riveting characteristic of the Tunisian revolution is the fact that it started in a small city called Sidi Bouzid in the country's internal region instead of its much more developed capital. When the sociological structure of Tunisia is examined, it is seen that there is a considerable difference between the centre which is shaped around Sahel in the north of the country and the capital, and the periphery which is composed of the south and internal regions, in terms of participation in the political desicion making and their share in social and economic development. From this point of view, this study tries to explain the impacts of centre and periphery relations on the revolutionary and transformation process in Tunisia.